Author :
Abstract
Piyasa ekonomisinin uygulamaya sokulmasıyla Türkiye’de toplumun 1980’lerden itibaren yepyeni bir zaman dilimi içerisine girdiğini söyleyebiliriz. Sonuçları her düzeyde gözlemlenebilen bu süreçte, bir yandan toplum giderek devleten özerkleşip zenginleşirken; diğer yandan kamusal alan her kesimden halka açılmıştır. Böylece toplumun değişik katmanları hiç olmadığı kadar birbirleriyle iliş- kili hale gelmiştir. İşte bu çalışma tarihte tarikat, günümüzde cemaatler olarak tezahür eden dini grupların, seküler kesim tarafından nasıl algılandığı sorgulanmaktadır. Bu çerçevede dini grupların, gün geçtikçe normalleşen din-devlet-toplum ilişkilerinden neden yeterince istifade edemedikleri de anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın temel verilerini, kendilerini seküler olarak tanımlayan bireylerle yapılan derinlikli mülakatlar oluşturmaktadır. Çalışmada seküler kesimin tercih edilmesinin temel nedeni, seküler ideolojinin toplumsal tahayyül olarak varlığını ve işlevini devam ettiriyor olması ve söz konusu kesimin devletin desteğini de arkasına alarak, uzun yıllar kamusal alanın doğal sahipleri olarak algılanılmış olmalarıdır. Öte yandan, İslamın/Müslümanların kamusal alandaki görünürlüğü büyük ölçüde dini gruplar tarafından sağlanmaktadır. Seküler kesimin kamusal alanın bu yeni sakinleri hakkındaki düşünceleri bu açıdan önem taşımaktadır.
Keywords
Abstract
Afer the implementaton of social market economy, Turkish society has entered a compelety new period of tme since 1980s. As a result of this process while the society has been getng richer and more autonomous, public sphere has been open for common people in all structures of life. By this way different levels of society have become integrated with each other. The main objectve of this study is to investgate the percepton of religious groups which are called as orders in history and religious community in today’s world by secular circles. It’s emphasized here that the religious groups haven’t fully benefted from the bringings of the normalizaton period between religion and statesociety relatons. Essental data of the study is collected from the interviews conducted with the people who defne themselves as secular. The main reason for the selecton of the secular circle is that the secular ideology contnues its existence and functon as a social imaginary and with the help of governmental insttutons this ideology is perceived as the natural owner of the public sphere. On the other hand, the visibility of Islam/the Muslims in the public sphere is conceptualized by religious groups due to the fact that besides their social actvites, their existence has strong influence over the politcal agenda. From this perspectve we suggest that the thougts of secular circle about those new residents of the public sphere are higly important.
Keywords
- 1 Bu çalışmanın görüşmeleri Kasım 2013’te bitmişti. Yolsuzluk iddiaları üzerine 17-26 Aralık 2013 tarihlerinde yapılan operasyonların ardından bozulan hükümet-cemaat ilişkilerinin seküler kesimi nasıl etkilediği ayrı bir araştırma konusudur. Böyle bir çalışma aktüel ilişkilerin algıları nasıl etkilediğini göstermesi açısından fırsattır.
- 2 Görüşmede öne sürülen bu tezlere benzer haberlere daha sonra bir gazetede rastladık. ‘UEFA Soruşturmasının Altından da Gülen Çıktı, Sol Gazetesi, 21 Haziran 2013.
- 3 Yapılan saha araştırmaları toplumda da benzer bir talebin olduğunu gösteriyor. Di- yanet İşleri Başkanlığının 2014 yılında yaptırdığı son araştırmaya katılanlardan % 67.5’i ‘Dini grup ve cemaatlerin faaliyetleri devlet tarafından denetlenmelidir’ görüşüne katılırken % 11’i kısmen katıldığını belirtiyor. Katılmıyorum diyenlerin oranı sadece % 6.9’da kalıyor. % 13 fikrim yok seçeneğini tercih ederken % 1.6’sı ise görüş belirtmiyor. (Kaynak:http://www2.diyanet.gov.tr/StratejiGelistirme/Afisalanlari/dinihayat.pdf ) Kaynaklar
- Ahmet Yıldız, (2001), Ne Mutlu Türküm Diyebilene, Türk Ulusal Kimliğinin Etno-Seküler Sınırları (1918-1938), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Ali Yasar Sarıbay (2000), Kamusal Alan Diyalojik Demokrasi Sivil itiraz, İstanbul: Alfa Yayınları
- Atilla Yayla, (2003), Siyasi Düşünce Sözlüğü, Ankara: Liberte Yayınları.
- Bryan R.Wilson, (1966), Religion in Secular Society, Baltimore: Penguin Books.
- Durmuş Hocaoğlu, (1995), Laisizmden Milli Sekülerizme, Ankara: Selçuk Yayınları.
- Eric S Waterhouse, (1981), ‘Secularism’, Encyclopedia of Religion and Ethics, Vol. 11 ed. Hastings James, John A. Selbic, Louis H. Gray. -- Edinburgh : T. T. Clark ; NY: Charles Scribner’s Sons.
- Jocap Neusner, (1970), Judaism in the Secular Age, London.
- Murat Belge, (1992), Türkiye Dünyanın Neresinde, İstanbul: Birikim Yayınları.
- Nilüfer Göle, (2011), Melez Desenler, İstanbul: Metis Yayınları.
- Nilüfer Göle, (2012) Seküler ve Dinsel: Aşınan Sınırlar, İstanbul: Metis Yayınları.
- Robert Coles, (1999) The Secular Mind, Princeton: Princeton University Press.
- Ruşen Çakır, (1990), Ayet ve Slogan, İstanbul: Metis Yayınları.
- Selma Şevkli, (2011), Bir Ulusalcı Nasıl Düşünür, İstanbul: Ufuk Kitapları.
- Susan Budd, (1973), Sociologists and Religion, London: Collier-Macmillan .
- Şerif Mardin, (2011) Türkiye, İslam ve Sekülarizm, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Talal Asad, (2007), Sekülerliğin Biçimleri, Çeviren: Ferit Burak Aydar, İstanbul: Metis Yayınları.
- Vamık D. Volkan, (2005), Körü Körüne İnanç: Kriz ve Terör Dönemlerinde Geniş Gruplar ve Li- derleri, çev. Özgür Karaçam, İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
- Zeki Arslantürk,(1997), Sosyal Bilimciler İçin Araştırma Metod ve Teknikleri, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
