ÖĞRETMENLİK UYGULAMASINA KATILAN İLAHİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN DEĞER İHTİYAÇ ANALİZİ İLE MESLEKİ YETERLİK DÜZEYLERİ
Author :
Abstract
Öğretmen yetiştirme konusunda birçok ülkede kabul görmüş iki yaklaşımdan birisi olan kuram-uygulama yaklaşımı, programda daha yoğun olarak verilen mesleki kuramsal bilgilerin öğretmen adayları tarafından gerçek sınıf ortamında öğrenme etkinlikleri ile ilişkilendirmesi beklentisine dayanmaktadır. Ancak formal öğrenim sürecinde öğretmen adaylarına verilen kuramsal bilgileri sistemli ve kontrollü bir şekilde pratiğe dönüştürebilmeleri için gerekli uygulama ortamı sağlanamamakta, yeterince fırsat ve zaman verilememektedir. Bu nedenlere bağlı olarak bu yaklaşım çerçevesinde yetiştirilen öğretmen adaylarının sınıf yönetimi ve disiplin, sınıfta zamanı etkin kullanma, uygun eğitim ortamları düzenleme ve kullanma, gerekli ders araç-gereci ve materyali hazırlama ve etkin kullanma, amaçlara uygun bir değerlendirme yapabilmek için doğru soru hazırlama, öğrencileri motive etme ve bireysel farklılıkları algılama vb. konularda sıklıkla sorunlar yaşadıkları görülmüştür. Ayrıca öğretmen adayı öğrencilerin kişilik özellikleri ve değer yargıları da eğitim öğretim sürecinde etkili olmaktadır. Değerler belirli davranışların ya da sonuçların kişisel ya da toplumsal olarak kabul edilebilir olup olmadığını işaret eden, sürekliliği olan inançlardır. Değerler insanın kişiliğinin oluşmasını sağlar. Kişiye kendisini aşma, tek tek olayların üzerinde kalıcı ve tutarlı bir inanç ve tutum sahibi olma imkânı kazandırır. Değerler, eğitim sisteminde yol gösterici faktörlerdir. Bu bakımdan İlahiyat fakültelerine öğrenci yetiştiren İmam Hatip Lisesi ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri alanda İlahiyat fakültelerinden mezun olacak öğretmen adaylarının yeterlik düzeyleri ve değer algıları konusunda geri dönüt alınabilecek unsurların başında gelmektedir. Yukarıda bahsedilenler ışığında Osmaniye'de Öğretmenlik Uygulaması dersinde görev alan uygulama öğretmenleri (30) ile uygulamaya katılan Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim yılı son sınıf öğrencilerinden (100) oluşan toplam 130 kişilik bir gruba anket çalışması yapılmış olup günümüz İlahiyat fakültelerinden mezun olan öğretmen adaylarının eğitim öğretim yeterlikleri hakkındaki düşünceleri ve değer ihtiyaç analizi ile ilgili görüşleri açık uçlu sorularla tespit edilerek uygulama öğretmeni ve uygulama öğrencisi görüşleri arasındaki ilişki üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Sonuç olarak her iki grubun vermiş olduğu cevaplar arasında anlamlı bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
The theory-practice approach, which is one of the two accepted approaches in teacher training in many countries, is based on the expectation that the professional theoretical information given more intensely in the program will relate to learning activities by teacher candidates in a real classroom environment. However, in the formal learning process, the necessary application environment is not provided for the teacher candidates to transform the theoretical information given into a systematic and controlled practice, and sufficient time and opportunity cannot be provided. Depending on these reasons, the classroom management and discipline of pre-service teachers trained within the framework of this approach, using time effectively in the classroom, organizing and using appropriate educational environments, preparing and using the necessary course tools and materials, preparing the right questions in order to make an assessment appropriate for the objectives, motivating and perceiving individual differences etc. It has been observed that they frequently have problems in issues. In addition, prospective teachers' personality traits and value judgments are also effective in the education and training process. Values are persistent beliefs that indicate whether certain behaviors or outcomes are personally or socially acceptable. Values provide the formation of a person's personality. It gives the person the opportunity to overcome himself, to have a permanent and consistent belief and attitude on individual events. Values are the guiding factors in the education system. In this regard, Imam Hatip High School and Religious Culture and Moral Knowledge teachers who educate students to the faculties of Theology are among the primary elements that can be feedbacked about the proficiency levels and perceptions of teacher candidates who will graduate from the faculties of Theology. In the light of the above-mentioned, Osmaniye Korkut Ata University Faculty of Theology 2018-2019 Academic Year (100), who participated in the practice with teachers (30) who took part in the Teaching Practice course in Osmaniye, were surveyed to a group of 130 senior students, and today's Faculty of Theology The opinions of prospective teachers who graduated about education and teaching competencies and their opinions about value needs analysis were determined with open-ended questions and an evaluation was made based on the relationship between the opinions of the application teacher and the application student. As a result, it was determined that there was a significant relationship between the answers of both groups.
Keywords
- Akıncı, Adem.“Hayata Anlam Vermede Dinî Değerlerin ve Din Öğretiminin Rolü”. Değerler Eğitimi Dergisi. 3.9 (2005),7-24.
- Aşıkoğlu, Nevzat Yaşar. “Yüksek Öğretimde Din Eğitim ve Öğretimi”. Din Eğitimi El Kitabı. (Ed: R. Doğan; R. Ege).Ankara: Grafiker Yayınları, 2017.
- Ayhan, Halis. Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: DEM Yayınları, 2004.
- Balcı, Ali. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler, 5. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2005.
- Balcı, F. Ayşe vd. “İlköğretim Öğretmenlerinin Değer Kavramına Yükledikleri Anlamlar”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.39 (2010), 81-90. Ankara.
- Birand, Kamiran. Manevi Bilimler Metodu Olarak Anlama. Kamiran Birand Külliyatı. Ankara: Akçağ Yayınları 1998.
- Büyüköztürk, Şener. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 4. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2004..
- Doğan, Ahmet. “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinde Değer İhtiyaç Analizi ve Mesleki Yönelim”. Turkish Studies Social Sciences. 14/5 (2019), 2135-2156.
- Ev, Halit. “Yüksek Öğretimde Din Eğitimi”, (Ed. N. Altaş, & M. Köylü), Din Eğitimi (s. 268– 300). İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
- Güngör, Özcan. Çalışan Gençlik ve Değerler. 2. Baskı. Ankara: Akçağ Yayınları, 2015.
- Halstead, J. Mark-Taylor, Michael Jonathan. Learning and Teaching About Values: A Review Of Recent Research, 2000.
- Hökelekli, Hayati. Psikoloji, Din ve Eğitim Yönüyle İnsani Değerler. İstanbul: DEM Yayınları, 2011, https://uod.meb.gov.tr. Erişim Tarihi: 10.02.2020
- Kaymakcan, Recep-Meydan, Hasan. “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi”. Değerler Eğitimi Dergisi. 9.21 (2011), 29
- Kirman, Mehmet Ali-Demir, Rıdvan. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği”. Antakiyat Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1/1 (2018), 1-21. Hatay.
- Köknel, Özcan. Çatışan Değerlerimiz. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınları, 2007.
- Köylü, Mustafa. “Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi: Nicelik mi Nitelik mi?”. OMÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35 (2013), 21–44. Samsun.
- Mayring, Philipp. Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş, (Çev. Adnan Gümüş, M. Sezai Durgun), Adana: Baki Kitabevi, 2000.
- Okumuş, Ejder. “Tanzimat Dönemi'nde Eğitimde Laikleşmenin İşaretleri”. Değerler Eğitimi Dergisi, 3, Sayı: 9 (2005), 143-61.
- Osmanoğlu, Cemil. “Türkiye’de Yüksek Din Eğitimi ve Kurumsal Yabancılaşma: İlahiyat Fakültesi Örneği”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31 (43) (2017), 197–262. Kayseri.
- Özensel, Ertan. “Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değer”. Değerler Eğitimi Dergisi. 1.3 (2003), 217-
- Rickman, H. P.. Anlama ve İnsan Bilimleri, (Çev. Mehmet Dağ). Samsun: Etüt Yayınları, 2000.
- Tarhan, Nevzat.Güzel İnsan Modeli. İstanbul: Timaş Yayınları, 2012.
- Tavşancıl, Ezel-Aslan, A. Esra. İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları, 2001.
- Turan, İbrahim.”Türkiye’de İlahiyat Eğitimi: İstihdam Alanı-Program İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 37 (2017), 59‐77, İstanbul.
- Turan, İbrahim- Nazıroğlu, Bayramali. “İlahiyat Fakültesine Yeni Gelen Öğrencilerin Sorun ve Beklentileri: OMÜ İlahiyat Fakültesi Örneği”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(36) (2015), 466–479.
- Uçar, Recep. İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Malatya: İnönü Üniversitesi Matbaası, 2017.
- Uçar, Recep. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Profili, Akademik Eğilimleri ve Aldıkları Eğitime İlişkin Memnuniyet Algıları (İnönü Üniversitesi Örneği)”, İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2) (2017), 97–170. Malatya.
- Yaman, Havva vd. “İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler”. Değerler Eğitimi Dergisi. 7.18 (2009), 107-120.
