Author :
Abstract
Sosyal bilim alanlarının, özellikle de felsefe ve sosyolojinin en öncelikli konu başlıklarından birisi olan ahlak, tarih boyunca birey ve toplum hayatında önemli bir unsur olmuştur. Disiplinlerin genel karakteristiği gereği ahlakı, felsefe daha çok bireysel, sosyoloji ise toplumsal olarak ele almıştır. Bu makalede, ahlak konusunda kendi alanlarına öncüllük etmiş kişilerden olan felsefe dünyasının en önde gelen temsilcilerinden Nietzsche’nin ve sistematik sosyolojinin ve sosyolojizm akımının kurucusu olarak kabul edilen Durkheim’ın ahlakla ilgili düşüncelerine yer verilecektir. Nietzsche ve Durkheim’ın bağlı bulunduğu disiplinler, doğal olarak ahlaka karşı yaklaşımlarında etkili olmuştur. Bu durum, her ikisinin ahlakın alt boyutlarıyla ilgili ortaya koyduğu düşüncelerinde bariz bir biçimde görülmektedir. Diğer bir ifadeyle farklı iki sosyal bilim alanı içerisinde bulunan düşünürler, bunun etkisiyle birbirinden çok farklı argümanlarla ahlak kavramını temellendirmeye çalışmış ve değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Bu bağlamda makalede, Nietzsche ve Durkheim’ın ortak konular çerçevesinde ahlak anlayışları; bireysel ahlak, toplumsal ahlak, dinsel ahlak, ödev ahlakı, meslek ahlakı, bilimsel ahlak ve pragmatik ahlak başlıkları altında ele alınarak karşılaştırmalarda bulunulacaktır.
Keywords
Abstract
Ethics has always occupied a certain space in the lives of individuals and societies as the ethics embodies the value boundaries that might shape the lives of individuals and societies. Ethics has been one of the most significant and primary issues of Social Sciences, especially of philosophy and sociology, and has been investigated in various studies as ethics has always been a significant component for an individual to demonstrate the essence of individual and social life as well as to form its structure. Philosophy explores ethics within the individual terms and norms while sociology does it in social terms as per the natüre of these sciences. This article shall investigate the views of Nietzsche regarding ethics, who became a pioneering figüre in the studies of ethics in the field of philosophy, and of Durkheim, who is regarded as the founder of systematic sociology and sociologism. The article shall compare and contrast the ethics understandings of Nietzsche and Durkheim under individual ethics, social ethics, religious ethics, responsibilities, work ethic, scientific ethics and pragmatic ethics.
Keywords
- Becermen, Metin. “Nietzsche’de Güç İstemi ve Hakikat İlişkisi Üzerine bir İnceleme”, U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:11 Sayı:19 (2010), 361-370. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/214369
- Çakmakkaya, Eda. “Ahlakın Neliği Sorununa Bir Bakış: Darwin ve Nietzsche’de Ahlakın İşlevi”, FLSF Dergisi, Sayı: 24 (2017), 421-437. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/804417
- Çevikbaş, Sabahattin. “Nietzsche ve Nihilizm Kalkanına Yaşamın Yadsınmasını Kazımış Olan Bir Felsefe”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 14/1 (2010), 25-40. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/32193
- Çetinkaya, Bayram Ali. Doğu’dan Batı’ya Düşüncenin Serüveni, İstanbul: İnsan Yayınları, 2015.
- Delleuze, Gilles. Nietzsche, çev. İlke Karadağ. İstanbul: Otonom Yayıncılık, 3.Basım, 2016.
- Durkheim, Emile. Ahlak ve Toplum, çev. Duygu Çenesiz. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 1.Basım, 2016.
- Durkheim, Emile. İntihar, çev. Özer Ozankaya. İstanbul: Cem Yayınevi, 4. Basım, 2017.
- Yayıncılık, 1. Basım, 2018.
- 1. Basım, 2016.
- Nietzsche, Friedrich. Şen Bilim, çev. Ahmet İnam. İstanbul: Say Yayınları, 3. Basım, 2011.
- Nietzsche, Friedrich. Tan Kızıllığı, çev. Hüseyin Salihoğlu ve Ümit Özdağ. Ankara: İmge Kitabevi, 5. Basım, 2014.
- Basım, 2015
- Nietzsche, Friedrich. Ahlakın Soykütüğü Üstüne, çev. Ahmet İnam. İstanbul: Say Yayınları, 8. Basım, 2017.
- Nietzsche, Friedrich. Deccal, çev. Ayça Kaya. İstanbul: Say Yayınları, 4.Basım, 2017.
- Ritzer, George – Stepnisky, Jeffrey. Çağdaş Sosyoloji Kuramları, çev. Irmak E. Howison. Ankara: Deki Basım Yayım, 2. Basım, 2015.
