Author :
Abstract
Sekülerleşmenin Türkiye’deki boyutları, kendisini din ve popüler kültür entegrasyonunda somut bir şekilde dışa vurmaktadır. Bu entegrasyonun neliği ve sınırlarına dair sahip olunan tanımsızlık durumu, dinin popüler kültür potasında erimesini hızlandırmaktadır. Din ve popüler kültür arasında gelişen bu senkretik kombinasyon, kendisini spesifik bir alan olarak rap müzikte de göstermektedir. Hip-hop kültürünün sacayaklarından biri olan rap müzik, Türkiye’de çoğunlukla eski dönem/klasik rap, popüler trap ve islamî rap şeklinde tanınmaktadır. Çalışmada detaylı bir şekilde hip-hop kültür ve tarihine yer verilmeyip, ön plana çıkan söz konusu üç müzik akımı merkeze alınmıştır. Bununla beraber müzik akımlarının literatür bilgilerine müstakil bir şekilde değinilmemiş, popüler kültür bağlamında islamî rap müziği değerlendirmek ve saha araştırmasında çıkan sonuçların anlaşılması için gerekli olan evrelere yer vermekle iktifa edilmiştir. Bu bağlamda kendisini rap müzik dinleyicisi olarak tanımlayan yirmi ile otuz yaşlarındaki dindar katılımcılarla yarı yapılandırılmış mülakat gerçekleştirilmiştir. Ana akım rap müzik dinleyicilerinin, toplumdaki görünürlüğünü arttırmakta olan islamî rap müziğe yaklaşımı ölçülmüş ve müstakil bir dinleyici kitlesinin varlığı sorgulanmıştır. Çalışma kapsamında tek başına islamî rap müzik dinleyicisine ulaşılmamışsa da ana akım rap müziklerini dinleyen dindar bireylerin, din ve rap müzik entegrasyonu hakkındaki bakış açılarına yer verilmiştir. Sonuç olarak rap müziğin popüler kültürle ilişkisi, değişkenlere din parametresi katılarak sorgulanmış ve çalışma sonunda sekülerleşme paradigmasını besleyen sonuçlar elde edilmiştir.
Keywords
Abstract
Dimensions of secularization in Turkey reveals itself tangibly in integration of religion and popular culture. Undefined state of nature of this integration and its boundaries accelerate dissolution of religion in the popular culture pot. This syncretic combination developed between religion and popular culture also manifests itself in rap music as a specific field. Rap music, one of the pillars of hip-hop culture, is mostly known in Turkey as an older era/classical rap, popular trap and Islamic rap. In this study, hip-hop culture and its history are not included in detail, but three outstanding music trends are centered. However, the literature data of music movements is not mentioned in an independent way, Islamic rap music is evaluated in the context of the popular culture. In this context, a semi-structured interview has been conducted with twenty and thirty year old participants who defined themselves as rap music listeners. The approach of mainstream rap music listeners to Islamic rap music, which increases its visibility in the society has been measured and the existence of an independent audience has been questioned. Even though audience of the Islamic rap music isn’t the only audience included in the study, perspectives of religious individuals listening to the mainstream rap music on the integration of religion and rap music has been included. As a result, the relationship between rap music and popular culture has also been questioned by adding parameter of religion to variables, and at the end of the study, results that feed the secularization paradigm have been obtained.
Keywords
- Adorno, Theodor W. Kültür Endüstrisi: Kültür Yönetimi. çev. Nihat Ülner. Mustafa Tüzel. Elçin Gen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2007.
- Althusser, Louis. İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. çev. Alp Tümertekin. İstanbul: İthaki Yayınları, 2019.
- Arıcan, Tunca. “Türkçe Hip-Hop Sahnesindeki Bıçkın Delikanlılar”. Kırkbudak 1/4 (Güz 2005), 74.
- Attali, Jacques. Gürültüden Müziğe: Müziğin Ekonomi-Politiği Üzerine. çev. Gülüş Gülcügil Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
- Aydar, Deniz. “Popüler Kültür ve Müzik Üzerine”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 7/33 (Ağustos 2014), 800.
- Bauman, Zygmunt. Akışkan Modernite. çev. Sinan Okan Çavuş. İstanbul: Can Yayınları, 2018.
- Bayrak, Merve Betül. Muhafazakar Gençliğin Bir İfade Biçimi Olarak Türkçe Rap ve Türkiye’de Hip-Hop Kültürü. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
- Bennett, Andy. “Hip Hop am Main: The Localization of Rap Music and Hip Hop Culture”. Media Culture and Society 1/21 (1999), 77-91.
- ̧. çev. Yasemin Tezgiden. İstanbul: İletişim Yayınları, 2004. CNN Türk. “Sagopa Kajmer Kimdir, Gerçek Adı Nedir, İnancını Değiştirdi mi?”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.cnnturk.com/ajanda/sagopa-kajmer-kimdir-gercek-adinedir-dini-inancini-degistirdi-mi
- Çınar, Alev. “Cartel’in Rap’i Melezlik ve Milliyetçiliğin Sarsılan Sınırları: Almanya’da Türk Olmak Türkiye’de Türk Olmaya Benzemez”. Doğu Batı 4/15 (Mayıs, Haziran, Temmuz 2001), 143-144.
- Discogs. Erişim 20 Ekim 2019. https://www.discogs.com/King-Size-Terror- Ultimatum/release/903070
- Dünya Bizim. “Rapsantral Muhafazakar Değilmiş”. Erişim 22 Ekim 2019. http://www.dunyabizim.com/muzik/5661/rapsantral-muhafazakar-degilmis
- Erol, Ayhan. Popüler Müziği Anlamak: Kültürel Kimlik Bağlamında Popüler Müzikte Anlam. İstanbul: Bağlam Yayınları, 2002.
- Foucault, Michel. Entelektüelin Siyasî İşlevi: Seçme Yazılar 1. çev. Işık Ergüden & Osman Akınhay & Ferda Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2000.
- Giddens, Anthony. Modernliğin Sonuçları. çev. Ersin Kuşdil. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1998.
- Giddens, Anthony. Modernite ve Bireysel Kimlik: Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum. çev. Ümit Tatlıcan. İstanbul: Say yayınları, 2010.
- Gürbilek, Nurdan. Vitrinde Yaşamak: 1980'lerin Kültürel İklimi. İstanbul: Metis, 2001.
- Google. “Ceza”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.ceza.com.tr
- Han, Byung-Chul. Yorgunluk Toplumu. çev. Samet Yalçın. İstanbul: Açılın Kitap, 2018.
- Hardt, Michael & Negri, Antonio. İmparatorluk. çev. Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.
- Hebdige, Dick. Kes Yapıştır: Kültür, Kimlik ve Karayip Müziği. çev. Çağatay Gülabioğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2003
- Khabeer, Suad Abdul. “Rep that Islam: The Rhyme and Reason of American Islamic Hip Hop”. The Muslim World 1/97: (Mayıs 2007), 125–141. https://doi.org/10.1111/j.14781913.2007.00162.x
- Kotan, Şevket. Kur’an ve Tarihselcilik. İstanbul: Beyan Yayınları, 2001.
- Kuyucu, Michael. “Theodor W. Adorno’nun Perspektifinden Popüler Türk Müziğinde Standartlaşma Sorunsalı”. TRT Akademi: Eğlence Endüstrisi 1/1 (Ocak 2016), 190
- Last Fm. “Kuvvetmira”. Erişim 20 Ekim 2019. https://www.last.fm/tr/music/Kuvvetmira/+wiki
- Löwy, Michael. Demir Kafes: Max Weber ve Weberci Marksizm. çev. Nihan Çetinkaya. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2018.
- Lukacs, György. Tarih ve Sınıf Bilinci. çev. Yılmaz Öner. İstanbul: Belge Uluslararası Yayıncılık, 1998.
- Mack, Natasha & Woodsong, Cynthia & Macquenn, Kathleen M. & Guest, Greg & Namey, Emily. Tools for Data Managers. Qualitative Research Methods: A Data Collector’s Field Guide. USA: Family Health International, 2011.
- Maffesoli, Michel. The Time of the Tribes: the decline of individualism in mass society. Londra: Sage, 1996.
- Melankolia. “Sagopa Kajmer”. Erişim 20 Erişim 2019. https://www.melankolia.com.tr
- Özdemir, Özge. “Rap’in Krallarından Geçtim, Gönül Sultanlarına Bağlandım: Türkiye’de İslamî ve Tasavvufî Rap Müzik”. Kültür ve İletişim 20/39 (Eylül 2016), 229-247.
- Politikyol. “Rap sokaktan çekilmedi, sokak form değiştirdi”. Erişim 20 Ekim 2019. https://www.politikyol.com/soylesi-sosyolog-tunca-aricanla-turkce-rap-uzerine-rapsokaktan-cekilmedi-sokak-form-degistirdi/
- Ritzer, George. Toplumun McDonaldlaştırılması: Çağdaş Toplum Yaşamının Değişen Karakteri Üzerine Bir İnceleme. çev. Şen S. Kaya. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1998.
- Said, Edward. Entelektüel: Sürgün, Marjinal, Yabancı. çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1995.
- Söylemez, M. Mahfuz. Kur’an ve İslamî İlimlerin Anlaşılmasında Tarihin Önemi. İstanbul: Ankara Okulu Yayınları, 2013.
- Wicke, Peter. Mozart’tan Madonna’ya: Popüler Müziğin Bir Kültür Tarihi. çev. Serpil Dalaman. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006.
- YouTube. “Ceza Rocco Reklamı”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=97Mvvb2ppZM
- YouTube. “Ceza Sezen Aksu Düeti”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=apSm27I5RZU
- YouTube. “Ceza Candan Erçetin Düeti”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=m51BCFbrKgU
- YouTube. “Norm Ender – Mekanın Sahibi”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=z3wAjJXbYzA
- YouTube, “Nihat Hatipoğlu Rap”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=x9dACihfM-w
- YouTube. “Tea’m Yolumuz Uzun”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=FTrA49YN5UY
- YouTube. “Norm Ender – Uykusuzlar kulübü”. Erişim 22 Ekim 2019. https://www.youtube.com/watch?v=DpIYNfmWaQ4
- EK 1: Arşivler Sıra No Doğum Tarihi Eğitim Durumu Meslek İkamet Yeri Medeni Hal Arşiv1 1990 Lise Din Görevlisi Esenler Bekar Arşiv2 1995 Üniversite Öğretmen Bahçelievler Bekar Arşiv3 1991 Üniversite Avukat Üsküdar Evli Arşiv4 1989 Üniversite (Y.L) Bankacı Kadıköy Evli Arşiv5 1991 Üniversite Öğretmen Üsküdar Evli Arşiv6 1990 Lise Garson Üsküdar/ Kuzguncuk Bekar Arşiv7 1996 Üniversite (Y.L) Öğrenci Kadıköy/ Göztepe Bekar Arşiv8 1994 Üniversite Eczacı Zeytinburnu Evli Arşiv9 1992 Üniversite Avukat Eyüp Bekar Arşiv10 1993 Üniversite Gazeteci Fatih Bekar Arşiv11 1991 Üniversite Doktor Fatih Bekar Arşiv12 1998 Üniversite Öğrenci Bağcılar Bekar Arşiv13 1999 Üniversite Öğrenci Beyoğlu Bekar Arşiv14 1995 Üniversite Yönetmen Beyoğlu Evli Arşiv15 1993 Üniversite Öğretmen Sultangazi Bekar Arşiv16 1992 Üniversite Doktor Üsküdar Bekar Arşiv17 1996 Üniversite Sanatçı Maltepe Bekar Arşiv18 1989 Üniversite Tezgahtar Fatih Evli Arşiv19 1993 Üniversite Psikolog Fatih Evli Arşiv20 1991 Lise Ev Hanımı Zeytinburnu Evli
