Author :
Abstract
Batı dünyasında Sanayi devrimiyle beraber kadın iş gücüne olan ihtiyacın doğ- ması, Avrupa’da kadının sosyal konumunu etkileyen bir faktör olmuştur. İlim, fen ve teknikte Batı’nın gerisinde kaldığını düşünen ve bu sebeple çareyi Batı’yı takip etmekte bulan Osmanlı Devlet de bu durumdan etkilenmiştir. Tanzimat reformlarıyla birlikte Osmanlı’da da kadın konusu gündeme gelmiş, bir kadın hareketliliği oluşmuş ve bu durum zamanla bir kadın hareketinin doğuşuna yol açmıştır. Osmanlı’da daha ziyade halkı bilinçlendirmek adına toplumsal sorunlarla ilgilenen kadın, Cumhuriyet Türkiyesi’nde farklı bir misyon üstlenerek devletin modern yüzünün ve batılılaşmasının simgesi haline gelmiştir. 1960’larda İslamcı hareketin yükselişe geçişiyle beraber, medeniyetin görünen yüzü olan modern cumhuriyet kadınına alternatif olarak İslamcı kadın yükselişe geçmiş- tr. Şule Yüksel Şenler’in cemiyete tebliğ misyonuyla ortaya çıkması, onun şahsında modern Müslüman kadın kimliğinin doğuşunun temel dinamiğini oluş- turmuştur. 1967den itibaren Türkiye’yi 3.5 kez dolaşarak verdiği konferanslar ve kaleme aldığı günlük köşe yazılarıyla Müslüman kadına yeni bir kimlik kazandıran Şenler, pek çok açıdan 'ilk' olması nedeniyle de bulunduğu toplumda bir çığırın başlatıcısı olmuştur.
Keywords
Abstract
The supply of women in the labor force was an impressive element which affected the social status of European Women. The Otoman Empire, regarding itself as a failed country to stay up to date in the face of academic, scientfc and technological developments as providing with acceptance the way out as to be in line with Western Model, had been influenced by this fact. During Tanzimat Reform Era women's affairs had been added to agenda, women actvism had been emerged and this had eventually prompted to the rise of a feminist movement in the Otoman Society. While women were mostly dealing with social problems to raise the awareness of public in the Otoman period, they had undertaken a more different mission in Early Republican period of Turkey and they had become the symbol of Westernizaton and models of Modern Lifestyle. Along with popularity of Islamist Movement, Islamist Women gained strength as an alternatve woman profle against modern republican women who were role models of the civilisaton. Afer Sule Yuksel Senler was atributed as a philanthropic missionary towards her society, the rise of modern muslim woman profle came into existence in the person of her. Senler who created a new model muslim woman identty by setng out public visits all around Turkey 35 tmes and publishing her own artcles, was an outstanding pioneer of her own community owing to lead to a lot of reforms.
Keywords
- Çakır, Serpil, Osmanlı Kadın Hareketi, 4. Basım, İstanbul, Metis Yayınları, 2013.
- Çokoğullar, Emel ve Bozaslan, Bakko Mehmet, “1967-1980 Arası Dönemde Cemiyetin Kurtarıl- ması Misyonu ile Tanımlanmaya Başlanan “İslamcı Kadın” Kimliği”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 69, No: 4, 2014.
- Kodoman, Bayram, “Tanzimat’tan Sonra Türk Kadını”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fa- kültesi Dergisi, Cilt: 5, 1990.
- Kurnaz, Şefika, “Balkan Harbinde Kadınlarımızın Konferansları”, Aile ve Toplum Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, Mart 1991.
- Kurnaz, Şefika, Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını, 2. Basım, Ankara, T. C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, 1991.
- Şeni, Nora, “19. Yüzyıl Sonu İstanbul Basınında Moda ve Kadın Kıyafetleri”, Kadın Bakış Açısın- dan 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın, Der: Şirin Tekeli, İstanbul, İletişim Yayınları, 1990.
- Tekeli, Şirin, “On Maddede Türkiye’de Kadın Hareketi”, web adresi: http://bianet.org/bianet/ kadin/43145-on-maddede-turkiyede-kadin- adresinden 25 Mayıs 2017 tarihinde alın
- Yılmaz, Ahmet, “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kadın Kimliğinin Biçimlendirilmesi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, IX/20-21, 2010.
- Yılmaz, Zehra, “Küresel İslam Hareketinde Kadının Yeni Temsil Biçimleri: Türkiye Örneği”, Birkaç Arpa Boyu: 21. Yüzyıla Giderken Türkiye’de Feminist Çalışmalar, 2. Cilt, Der: Serpil Sancar, 1. Basım, İstanbul, Koç Üniversitesi Yayınları, 2011.
