Author :
Abstract
Tarihsel dönemlerin başlangıcından itibaren din olgusu tarafından etkilenmemiş toplumsal bir yapı bulunmamaktadır. Bununla birlikte, birey doğumuyla bir grubun içerisinde var olur. Grup, bireyi sosyalleşme süreci ve kültürlenme vası- tası ile şekillendirir. Ancak; birey, grup içinde bu sosyalleşme ve biçimlendirme sürecinde pasif bir nokta da değildir. Onun bakış açısının hem grubu etkilediği gibi hem de grubun inanç, düşünce ve davranışları bireyin hal ve hareketleri üzerinde etkili olur. Din ve inanç bu sosyal psikolojik ortam da grubun tüm yapısı üzerinde dolaylı ya da doğrudan işlevlere sahiptir. Bireyin gruba ait olma ve kendi yaşamını anlamlandırma ihtiyacı, her yönünü kuşattığı için, birey dini inançlara yönelir ve kendi benlik yapısını da grubun dini inançlarına ve tutumlarına göre şekillendirir. Sosyal ortamda yaşamak zorunda olan insanlar; inanış- ları, yaşayışları nedeniyle bir dine inanmamaları veya dinden etkilenmemeleri oldukça zordur. Özellikle, bireyin grupla olan ilişkileri düşünüldüğünde, onun herhangi bir dine inanmasa dahi grup ile olan bağından dolayı, grupta kendini dini sosyal bir benlik geliştirmeye zorlar. Sosyal benliği, din ile olumlu ilişkiler geliştirirken, içsel benliği ise onun dine bakış açısında sahne arkası tutumları- nı yansıtır. Makalemizde temel amaç, bireyin ve grubun karşılıklı iletişimsel ve etkileşimsel yönü ve bunların din olgusu ile karşılaştırılması üzerine eğilmektir. Ülkemiz literatüründe ayrı bir disiplin olarak çalışılmamış ve Din Psikolojisi ya da Din Sosyolojisi arasında varlığını sürdüren Sosyal Psikolojik Din Psikolojisi’nin bu konu ile olan ilişkisi makalenin temel inceleme noktası olacaktır.
Keywords
Abstract
Since the very beginning of the tme, there has not been a single social insttuton that is not affected by the religion. Likewise, upon the birth a person joins a group. Group shapes the individual by socailizing process and enculturaton. Stll, individual is not a passvive point within the group. Individual's point of view affects the group and groups ideas, likewise, beliefs and behaviours affects individuals behaviours. Religion and faith have direct or indirect effetcs on this social- psychological setng over the whole dynamics of the group. Since the individual is covered by explanaton of life and desire to be in a group, individual is affected by the phenomenon of the religion, thus shapes the sense of self according to groups religious beliefs and attudes. Its very hard for people living in a socail group to not to believe in a religion or not to be affected by it. When the dynamics between the individual and the group is considered, even though he/she doesn't believe in a religion, the bond between the group and individual pushes he/she to create a religious social identty-ego. While the social self creates a beter bond with the religion, inner self displays what is in deep down. Our paper’s objectve is hightlightng this problem exactly: transactonal and communicatonal ways between the group and individual and comparing them with the concept of religion. The Social Psychology of Religion, which is not studied as a different area and living between the Psychology of Religion and Sociology of Religion, will be the main research point of the paper.
Keywords
- Abelson, R. P. et al. (1968). Theories Of Cognitive Consistency: A Sourcebook, Chicago: Rand Mcnally.
- Allport, G. W. (1950). The Individual and His Religion, Newyork: Macmillan.
- Allport, W. G. (2004), Birey ve Dini (Çev. B. Sambur), İstanbul: İnsan Yayınları.
- Anderson, M. L. and Taylor, F. (2001). Sociology: The Essentials. Belmont, CA: Wadsworth.
- Argyle, M. and Beit-Hallahmi, B. (2013). The Social Psychology of Religion. London and Boston: Routledge & Kegan Paul, 1975, reissued in the Psychology Revivals Series. London: Routledge.
- Ayten, A. (2006). Psikoloji ve Din: Psikologların Din ve Tanrı Görüşleri, İstanbul: İz Yayıncılık.
- Baston, C. D., Schoenradei P., Ventis, W. L. (1993). Religion and the Individual, Newyork: Oxford University Pres.
- Beit-Hallahmi, B. and Argyle, M. (1995). The Social Psychology of Religion, London: Routletge Press.
- Berger, P. L. and Luckmann, T. (1967), The Social Construction of Reality, New York.
- Çapcıoğlu, İ. (2004). Religious Attitudes Toward Male-Female Relationships in Northern Turkey, Annual Meeting of the Society for the Scientific Study of Religion (SSSR), October 22, Kansas City, Missouri, USA.
- Elkind, D. (1971). The Origins of Religion In The Child, Review Of Religious Research, 6, Pp:403-
- Feifel, H. (1974). Religious Conviction And Fear of Death Among The Healthy And The Terminally Ill, Journal For The Scientific Study of Religion, 13, Pp: 353-260.
- Fromm, E. (2004), Psikanaliz ve Din (Çev. A. Arıtan), İstanbul: Arıtan Yayınevi.
- Holm, N. G. (2004), Din Psikolojisi’ne Giriş (Çev. A. Bahadır), İstanbul: İnsan Yayınları.
- Homans, P. (1979). The Case of Freud and Carl Rogers, Psychology in Social Context, Newyork: Irvington.
- Katz, D. Ve Stotland, E. (1959). A Preliminary Statement To A Theory Oo Attitude Structure And Change, Ed: S. Koch, Psychology: A Study of A Science, Vol: 3, Newyork: Mcgraw-Hill Pres.
- Kayıklık, H. (2003). Allport’a Göre Dinî Yaşayışa Gelişimsel Bir Açılım, Dinî Araştırmalar c, 5 s. 15, ss. 121-138.
- Köse, A. (2013). Popular Religiosity: A Socio-Psychological Study of Visiting Shrines in Turkey, Hamdard Islamicus, s. 3, c. 36, ss. 7-32.
- Manis, J. G ve B. N. Meltzer (1978). Symbolic interaction: A Reader In Social Psychology. Allyn & Bacon.
- McGarty, C. & Haslam, A. (1997). (Ed.) The Message of Social Psychology, Cambridge: Blackwell.
- Schnapper, D. (2005). Öteki ile İlişki, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Spilka, B., Stout, L., Minton, B., Sizemore, D. (1977). Death and Personal Faith: A Pscyhometric Investigation. Journal For The Scientific Study of Religion 11, 16, pp.169-178.
- Spinks, S. G. (1963). Psikoloji ve Din, London: Ethuen & Co Ltd, Çev: Koç, B ve Özcan, C. (2008). İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13, ss. 307–318.
- Şeker, M. ve F. Şimşek (2011). Ötekilik bağlamında 'Muhteşem Yüzyıl' dizisinin farklı ideolojideki gazetelerin köşe yazılarına yansımaları. - Türkiyat Dergisi, 483-501.
- Şenol, D. (1994). Sembolik Etkileşim, Ankara: Belvak Yayınları.
- Weaver, G. R., & Agle, B. R. (2002). Religiosity and Ethical Behavior in Organizations: A Symbolic Interactionist Perspective. Academy of Management Review, 27(1), pp. 77-97.
- William, R. L. and Cole, S. (1968). Religiosity, Generalized Anxiety And Apprehension Concerning Death. Journal of Social Psychology, 75, pp: 111-117.
