Author :
Abstract
Hobsbawm’ın deyimiyle milletleri yaratan milliyetçiliğin, 17’nci yy. Avrupa’sındaki doğumuyla estirmeye başladığı rüzgâr, üçyüz asırlık bir gecikme ve Marksist bir kisve ile bütün öncüllerinden farklı bir formda Türkiye’nin Güneydoğu illerinde de hissedilmeye başlanır. Öncülleri bir yana modern Türkiye’nin ulus kimlik inşasına öykünen PKK, giriştiği zahmetli taklit için tarihsel sepetinde yeterince argüman bulamayınca, hem Marksist hem şovenist, ateist ama aynı zamanda dindar, ant-feodal bununla birlikte aşiretvari duruşlarla ideolojisinin olmadığı- nı ya da katkısız bir pragmatizme sahip olduğunu deklare etmiştir. Gerçek manada ilk Kürt milliyetçi hareket olarak niteleyebileceğimiz PKK, tarihi, kuruluşu, evrilen hedefleri, itfakları, ihtlafları, eylem ve söylemdeki renk değişiklikleri, iç infazları ve çalkantılarıyla, örgütsel pragmatizmin de son derece canlı bir örneğidir aynı zamanda. Söz başında İslam dinini “Kürtlerin Truva At” olarak betimleyen örgütsel jargon, zamanla söz konusu Truva Atının içerisinde saklanarak kamufle olabileceğini fark etmiş ve öyle de yapmıştır. 1980’li yılların sonuna doğru Truva atının içine girmeye başlayan PKK, 1990’lı yılların başından itibaren bir daha çıkmamak üzere kalıcı olarak yerleşmiştir. Bu makalede değişken söylemiyle PKK’nın ulus inşa sürecinde kullandığı diğer unsurlarla birlikte kutsal dünya ile olan flörtü izah edilmeye çalışılacak, hedef kitlesindeki dinsel fraksiyonlara karşı geliştirdiği söylem incelenecektir. Ulus in- şasının birincil şart olan mitolojik inşa ameliyesinde, toplumsal algıda oluşturmaya çalıştığı iyi Zerdüştizm-kötü Şamanizm dikotomik ilişkisi açıklanırken, ulus kurucu lider ve söz konusu ulus için tasarlanan sivil dinin peygamberi olarak öne çıkarılan Abdullah Öcalan’ın söylemi analiz edilmeye çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
Just like the expression of Hobsbawm; the trend which started afer the natonalism, the creator of the natons, emerged in the Europe of 17th century, was also started to be felt in South East Cites of Turkey covered with Marxist costume with 3 centuries delay and in different forms from its all premises. Apart from its premises, PKK, which imitates the building of natonal identty of modern Turkey, afer they could not create enough argument out of its historical savings for its demanding imitaton, declared that they do not have any ideology by both Marxist and Chauvinistc; atheist meanwhile religious; ant-feudal also tribal behaviors and they have a solid pragmatsm. Thanks to the conflicts in the history, organizaton, evoluton of purposes, alliances, controversies, actons and expressions, also the inner executons and the upheavals of PKK, which we can qualify as the frst Kurdish Natonalist, it is a living example of organizatonal pragmatsm at the same tme. The organizatonal jargon, which identfed Islam as ‘The Trojan Horse’ in the beginning, by tme realized that they could disguise by camouflaging in this ‘Trojan Horse’ and did so. PKK, which started to go into this ‘Trojan Horse’ in late 1980’s, setled there permanently since the beginning of the 1990’s. In this artcle, the flirt of PKK, among itself and other units and holy world, which they used in the naton building process with changing expressions, will be tried to be explained; and the expression they created in order to prevent the religious fractons in target audience will be examined. By explaining the good Zoroastrian- bad Shamanism dichotomy relaton which they are trying to create in common sense in the purpose of mythological constructon which is the frst conditon of naton constructon; and the expression of Abdullah Öcalan, who is tried to be imposed as the founder leader of naton and the prophet of the designed civil religion of this naton, will be tried to be analyzed.
Keywords
- 1 Nakşibendi Tarikatı ve Kürtçülük hareketleriyle ilişkisi konusunda bkz. Erdal Sarızeybek, Cemaat ve Barzani, Sarızeybek Yayınları, İstanbul, 2013.
- 2 PKK yi Kimler Kurdu ? 7, 26 Mart 2012, http://www.madiya.net/index.php?option=com_ content&view=article&id=530:pkk-yi-kimler-kurdu-7&catid=40:portreler&Itemid=59, (14 Aralık 2014, 15: 50).
- 3 Cemil Bayık, PKK içindeki infazları itiraf etti, 24 Ağustos 2015, file:///C:/Users/ O%C4%9Fuzhan/Desktop/pkk-din/Cemil%20Bay%C4%B1k,%20PKK%20 i%C3%A7indeki %20infazlar%C4%B1%20itiraf%20etti.html, (24 Ağustos 2015, 21: 45).
- 4 Zaman Gazetesi Pazar Eki, 17 Ağustos 2008, Sayı:90, ss.1,11, http://www.zaman.com. tr/pazar_koyluyu-kazanmak-icin-ateistligimi-bir-kenara-birakip-mevlit-okuttum_788713. html, (27 Ağustos 2014, 21: 50).
- 5 Sivil Cuma’da 14 Temmuz mitingine katılım çağrısı, 06 Temmuz 2012, http://www.fira- tajans.com/guncel/sivil-cumada-14-temmuz-mitingine-katylym-cadrysy, (03 Mart 2015, 20:45).
- 6 http://tr.wikipedia.org/wiki/Irak_ve_%C5%9Eam_%C4%B0slam_Devleti, (05 Aralık 2014, 02:00).
- 7 Demirtaş IŞİD’e karşı Kürt ordusu önerdi, 02 Eylül 2014, http://www.hurriyet.com.tr/gun- dem/27127513.asp, (02 Eylül 2014, 21:15).
- 8 Türkiye PKK’ya silah yardımı yapsın, 03 Eylül 2014, http://www.odatv.com/ n.php?n=turkiye-pkkya-silah-yardimi-yapsin-0309141200, (03 Eylül 2014, 18:00). Kaynaklar
- Akyol Mustafa, (2014), Kürt Sorununu Yeniden Düşünmek, İstanbul, Doğan Kitap.
- Alkan Özcan Sevinç, (2012), Rusya ve Polonya’da Din, Kimlik, Siyaset, İstanbul, Küre Yayınları.
- Babuş Fikret, (2006), Osmanlı’dan Günümüze Etnik-Sosyal Politikalar Çerçevesinde Göç ve İs- kân Siyaseti ve Uygulamaları, İstanbul, Ozan Yayıncılık.
- Berger Peter L., (2012), Melekler Hakkında Söylenti, Çev. Ali Coşkun-Nebile Özmen, İstanbul, Rağbet Yayınları.
- Beşikçi İsmail, (1991), Kürt Aydını Üzerine Düşünceler, Ankara, Yurt Kitap-Yayın.
- Beşikçi İsmail, (1992), PKK Üzerine Düşünceler Özgürlüğün Bedeli, İstanbul, Melsa Yayınları.
- Bois Thomas, (2008), “Kürtler ve Yurtları”, Kürt Milliyetçiliği, Çev. E.Karahan-H.Akkuş-N.Uğurlu, İstanbul, Örgün Yayınevi, ss.81-207.
- Bruinessen Martin Van, (2013a), Ağa, Şeyh, Devlet, Çev. Banu Yalkut, İstanbul, İletişim Yayın- ları.
- Bruinessen Martin Van, (2013b), Kürtlük, Türklük, Alevilik, Çev. Hakan Yurdakul, İstanbul, İleti- şim Yayınları.
- Bruinessen Martin Van, (2013c), “Gerilla Savaşı ve Siyasi Cinayet Arasında: Kürdistan İşçi Par- tisi” Kürdistan Üzerine Yazılar, Çev. Halil Turansal, İstanbul, İletişim Yayınları, ss. 313327.
- Bulut Faik, (2005), Dersim Raporları, İstanbul, Evrensel Basım Yayın.
- Bulut Faik, (2009a), Dar Üçgende Üç İsyan, İstanbul, Evrensel Basım Yayın.
- Cevizci Ahmet, (2010), Felsefe Sözlüğü, İstanbul, Paradigma Yayıncılık.
- Çiçek Hikmet, (2000), Hangi Hizbullah, İstanbul, Kaynak Yayınları.
- Doğan Kasım, (2008), Cumhuriyet Dönemi Kimlik İnşası, Sakarya Ünv. S.B.E., (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
- Ellul Jacques, (2010), İsa ve Marx, İncil’den İdeolojiye, Çev. Ali Toprak, İstanbul, Karşı Yayınları.
- Erşahin Seyfettin, (1999), Türkistan’da İslam ve Müslümanlar, Ankara, İlahiyat Vakfı Yayınları.
- Fuller Graham E. - BARKEY Henri J., (2011), Türkiye’nin Kürt Meselesi, Çev. Hasan Kaya, İstanbul, Profil Yayıncılık.
- Güller Mehmet Ali, (2014), IŞİD Kara Terör, İstanbul, Kaynak Yayınları.
- Hoffer Eric, (2005), Kesin İnançlılar, Çev. Erkıl Günur, İstanbul, İm Yayınları.
- İmset İsmet G., (1994), PKK Ayrılıkçı Şiddetin 20 Yılı (1973-1992), Ankara, Turkish Daily News Yayınları.
- İnaç Hüsamettin (2010), AB Entegrasyonu Sürecinde Türkiye’nin Kimlik Problemleri, Bursa, MKM Yayıncılık.
- Jongerden Joost-Akkaya Ahmet Hamdi, (2013), “Doğuştan Solcu PKK’nın Ortaya Çıkışı”, Türkiye'de Milliyetçilik ve Politika, Politik İslam, Kemalizm ve Kürt Sorunu, İstanbul, Vate Yayınevi.
- Kalman M., (1994), Osmanlı-Kürt İlişkileri ve Sömürgecilik, İstanbul, Med Yayıncılık.
- Karasu Mustafa, (1998), “Umudun Yeni Adı Zaferdir”, Serxwebun Dergisi, Kasım 1998, S.203, ss.32-35, Köln.
- Karasu Mustafa, (2014), Kobanê Direnişi, Özgürlük, Demokrasi ve Sosyalizm Mücadelesinde Yeni Bir Dönem Başlatmıştır, Serxwebun Dergisi, Ekim 2014, S.394, ss.2-4, Köln.
- Karpat Kemal H., (2013), “Millet, Milliyetçilik Kavramlarının Tarihi Gelişimi”, Osmanlı’dan Günü- müze Ortadoğu’da Millet, Milliyet, Milliyetçilik, İstanbul, Timaş Yayınları, ss.11-52.
- Kaytan Ali Haydar, (1995), “PKK tarihi Tamamlanmış Bir Tarih Değil, Yapılmakta Olan, Canlı Bir Tarihtir”, Serxwebun Dergisi, Kasım 1995, S.167, ss.20-22,32, Köln.
- Kaytan Ali Haydar, (1997), “PKK tarihi, Var Olmak ve Özgür Yaşamak İsteyen ve Bu Uğurda Sa- vaşan Bir Halkın Tarihidir”, Serxwebun Dergisi, Kasım 1997, S.191, ss.20,21,27, Köln.
- KCK Sözleşmesi, (2005), Koma Civaken Kurdistan Sözleşmesi, Azad Badıki.
- Kurubaş Erol, (2004a), Kürt Sorununun Uluslararası Boyutu ve Türkiye Sevr-Lozan Sürecinden 1950’lere, Cilt: 1, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
- Kurubaş Erol, (2004b), Kürt Sorununun Uluslararası Boyutu ve Türkiye 1960’lardan 2000’lere Cilt: 2, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
- Kutlay Naci, (2012), Kürt Kimliğinin Oluşum Süreci, Ankara, Dipnot Yayınları.
- Kutlu Sönmez, (2011), Türkler ve İslam Tasavvuru, İstanbul, İSAM Yayınları.
- Kutschera Chris, (2001), Kürt Ulusal Hareketi, Çev. Firet Başkaya, İstanbul, Avesta Yayıncılık.
- Lenin V.İ., (1994), Sosyalizm ve Din, Çev. Öner Ünalan, Ankara, Bilim ve Sosyalizm Yayınları.
- Löwy Michael, (1996), Marksizm ve Din, İstanbul, Belge Yayınları.
- Mumcu Uğur, (1995), Kürt-İslam Ayaklanması, İstanbul, Tekin Yayınevi.
- Olson Robert, (1992), Kürt Milliyetçiliğinin Kaynakları ve Şeyh Said İsyanı, Çev. Bülent Peker- Nevzat Kıraç, Ankara, Özge Yayınları.
- Öcalan Abdullah, (1990), “Cephe ve İttifaklar Sorunu Üzerine”, Serxwebun Dergisi, Ekim 1990, S.106, ss.11-15, Köln.
- Öcalan Abdullah, (1991), “IV. Ulusal Kongre Platformuna Ülke İçi Pratik Merkez Raporudur”, Serxwebun Dergisi, Şubat 1991, S.110, ss.16-22, Köln.
- Öcalan Abdullah, (1992), “Özel Savaşın Yeni Saldırı Taktiği Hizbullah ve Buna Karşı Görevleri- miz”, Serxwebun Dergisi, Ağustos 1992, S.128, ss.20-24, Köln.
- Öcalan Abdullah, (1995), Sömürgeci Cumhuriyet Kirli ve Suçludur, Köln, Weşanen Serxwebun
- Öcalan Abdullah, (2001a), Sümer Rahip Devletinden Demokratik Uygarlığa, AİHM Savunmala- rı, Cilt:I, Köln, Mezopotamya Yayınları.
- Öcalan Abdullah, (2001b), Sümer Rahip Devletinden Demokratik Uygarlığa, AİHM Savunmala- rı, Cilt:II, Köln, Mezopotamya Yayınları.
- Öcalan Abdullah, (2004), Bir Halkı Savunmak, E-Kitap Yayınları.
- Öcalan Abdullah, (2007), İdeolojik Kimlik, y.y.y.: Abdullah Öcalan Sosyal Bilimler Akademisi Ya- yınları.
- Öcalan Abdullah, (2008), Din Sorununa Devrimci Yaklaşım, Köln, Weşanên Serxwebun Yayın-
- Öcalan Abdullah, (2013a), “Kültürel soykırım kıskacında Kürtleri savunmak Kürt Sorunu ve De- mokratik Ulus Çözümü”, Serxwebun Dergisi, Temmuz 2013, S.379, ss.14-17, Köln.
- Öcalan Abdullah, (2013b), “Kültürel soykırım kıskacında Kürtleri savunmak Kürt Sorunu ve De- mokratik Ulus Çözümü”, Serxwebun Dergisi, Ağustos 2013, S.380, ss.16-19, Köln.
- Özcan Mehmet, (2012), Terörün Matruşkası KCK, İstanbul, Hayat Yayınları.
- Öznur Hakkı, (2004), Derin Sol Çatışmalar-Cinayetler-İnfazlar Cilt:II, Ankara, Alternatif Yayın-
- Perinçek Doğu, (2010), Kemalist Devrim-7 Toprak Ağalığı ve Kürt Sorunu, İstanbul, Kaynak Ya-
- Perinçek Doğu, (2013), Türkiye Solu ve PKK, İstanbul, Kaynak Yayınları.
- Sandıklı Atilla, (2015), Terörün Geldiği Yeni Boyut: IŞİD Örneği, İstanbul, BİLGESAM Bilge Adam- lar Kurulu Raporu, Rapor No:67.
- Serxwebun, (1982), “Kürdistan Ulusal Kurtuluş Cephesi-Program Taslağı”, Serxwebun Dergisi, Eylül 1982, S.9, ss.12, Köln.
- Serxwebun, (1985), “Yurtsever Bir Cami İmamıyla Yapılan Röportaj”, Serxwebun Dergisi, Şubat 1985, S.38, ss.4, Köln.
- Serxwebun, (1986), “Birlik ve Güçlü Bir Ordu İçin Hepimiz Çalışmalıyız”, Serxwebun Dergisi, Nisan 1986, S.52, ss.1,4,5,23, Köln.
- Serxwebun, (1989), “Abdullah Öcalan Yoldaşa Uzanan Eller Kırılacak ve Zafer Kürdistan Halkı- nın Olacaktır”, Serxwebun Dergisi, Ocak 1989, S.85, ss.8,9,27, Köln.
- Serxwebun, (1994), “Önderlik Gerçeği ve Uygulama Esasları -3-“, Serxwebun Dergisi, Ağustos 1994, S.152, ss.19,20, Köln.
- Serxwebun, (2000), “PKK 7. Olağanüstü Kongresi’nde Alınan Ulusal Önderlik Üzerine Karar”, Serxwebun Dergisi, Şubat 2000, S.218, ss.22-24, Köln.
- Serxwebun, (2000), “Ulusal Gelişimi Yaratacak Olan Demokratik Gelişimdir.”, Serxwebun Der- gisi, Ağustos 2000, S.224, ss.6-9, Köln.
- Serxwebun, (2003), “Artık Halkların Konuşma Zamanıdır”, Serxwebun Dergisi, Mart 2003, S.255, ss.2-5, Köln.
- Serxwebun, (2004), “26 Yıllık Şanlı Mücadelesiyle Ulusal Diriliş Dönemini Başarıyla Tamamla- yan PKK, 27. Mücadele Yılında Yeniden Kurularak Kürt Halkının Demokratik Özgür Yaşamını İnşa Etmeyi Başaracaktır.”, Serxwebun Dergisi, Kasım 2004, S.275, ss.22-24,31, Köln.
- Serxwebun, (2013), “2013 Newrozu Özgürlüğü Müjdelemektedir”, Serxwebun Dergisi, Mart 2013, S.375, ss.6-8, Köln.
- Serxwebun, (2013), “Hizbullah Saldırılarının Zamanlaması”, Serxwebun Dergisi, Kasım 2013,
- Siverekli İsmet, (2008), Kürdistan'da Siyasal İslam, İstanbul, Peri Yayınları.
- Smith Anthony D., (2010), Milli Kimlik, Çev. Bahadır Sina Şener, İstanbul, İletişim Yayınları.
- Şimşir Bilal N., (2007), Kürtçülük 1787-1923, İstanbul, Bilgi Yayınları.
- Tan Altan, (2011), Değişen Ortadoğu’da Kürtler, İstanbul, Çıra Yayınları.
- Tan Altan, (2013), Kürt Sorunu Ya Tam Kardeşlik Ya Hep Birlikte Kölelik, İstanbul, Timaş Yayın-
- Taylor Charles-Gutman Amy, (2010), Çokkültürcülük: Tanınma Politikası, çev. Yurdanur Salman, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
- Tori(Mehmet Kemal Işık), (2008), Asimilasyon Sarmalında Kürtler, İstanbul, Doz Yayıncılık.
- Üstel Füsun, (1999), Yurttaşlık ve Demokrasi, Ankara, Dost Kitabevi.
