KUR’AN VE SÜNNET BAĞLAMINDA MEDRESE KÖKENLİ İMAMLAR İLE İLAHİYAT FAKÜLTESİ MEZUNU İMAMLARIN DİN ANLAYIŞLARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: DİYARBAKIR ÖRNEĞİ

Author :  

Year-Number: 2017-22
Yayımlanma Tarihi: 2018-11-29 07:25:33.0
Language : Türkçe
Konu : Din
Number of pages: 1-7
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Medreseler geleneksel dini eğitim veren gayr-ı resmi kurumlardır. İlahiyat fakülteleri ise yüksek din öğretimi veren resmi kurumlardır. Bu kurumlardan mezun olan kimseler toplumda dini hizmetlerde görev almakta ve toplumun din anlayışı üzerinde çeşitli düzeylerde etkide bulunmaktadırlar. Medreseler genellikle dini geleneğin koruyucu merkezleri olarak kabul edilirler. İlahiyat fakülteleri ise çoğunlukla, geleneğe eleştirel yaklaşan ve modern din anlayışlarını savunan kurumlar olarak değerlendirilirler. Medrese kökenli veya ilahiyat fakültesi mezunu dini otoriteler olarak resmi imamların din anlayışlarının karşılaştırılması, medreseler ve ilahiyat fakültelerinin din anlayışına ilişkin toplumsal algıların geçerliliği hakkında fikir verecektir. Bu araştırmada ulaşılan en temel sonuç; medrese kökenli imamların saf gelenekçi, ilahiyat fakültesi mezunu imamların ise modernist bir din anlayışına sahip oldukları şeklindeki genel yargının sosyolojik bir gerçekliğe tekabül etmediğinin anlaşılması olmuştur.

Keywords

Abstract

While madrasahs are the traditional religious education, teology faculties are the modern official higher religious education institutions. Those who graduate from these institutions take part in religious services and have an influence on religious understanding in society at various levels. Madrasahs are generally considered to be conservative centers of religious tradition. The faculties of Divinity are often regarded as institutions that approach critically to the tradition and defend modern religious understandings. The comparison of religious understandings of official imams as the religious authorities of madrasah or graduated from the faculty of divinity, will give insight into the validity of social perceptions about madrasah and faculty of Divinity religious understandings. The main result of this research is that, it has been understood that the general rhetoric about imams of madrasah origin as pure traditionalists and imams who graduated from the faculty of divinity as having a modernist understanding of religion does not correspond to a sociological reality.

Keywords


  • 1 Geniş bilgi için bk. Polat, Has, İslamiyet’te ve Hıristiyanlıkta İlim Anlayışı, (İzmir: T.Ö.V. Yayınevi, 1991); İbrahim, Kalın, İslam ve Batı, 2. bs., (İstanbul: İsam Yayınları, 2008).

  • 2 Mehmet Şevki, Aydın, Açık Toplumda Din Eğitimi, Yeni Paradigma İhtiyacı, (Ankara: Nobel Yayınları, 2011), s. 28.

  • 3 Muhammed Abid El-Cabirî, Arap-İslam Aklının Oluşumu, Çev: İbrahim Akbaba, (Ankara: Kitabevi Yayınları, 2001), s.15.

  • 4 Belkıs Kümbetoğlu, Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, 3. bs., (İstanbul: Bağlam Yayınları, 2012), s.195.

  • 6 Ahmet Yaşar Ocak, Türkiye Sosyal Tarihinde İslam’ın Macerası, 2. bs., (İstanbul: Timaş Yayınları, 2010), s.173.

  • 7 Burhanettin Tatar, İslam Düşüncesine Giriş, (İstanbul: Dem Yayınları, 2009), s. 73.

  • 8 Adil Çiftçi, ‘Toplumbilimi, Teoloji ve Bilgi Sosyolojisi’, Din ve Modernlik, Toplumbilim Yazı- ları I, Der: Adil Çiftçi, (Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002), s. 12-13.

  • 9 Günter Kehrer, Roland, Robertson, Emil, Durkheim, Din Sosyolojisi, çev: M. Emin Köktaş, Abdullah Topçuoğlu, (Ankara: Vadi Yayınları, 1996), s. 12-13.

  • 10 Pamela Maykut - Richard Morehouse, Beginning Qualitative Research A Philosophic and Practical Guide, (b.y., Taylor & Francis e-Library, 2005), s. 42.

  • 12 Ali Yıldırım, - Hasan, Şimşek, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 8. bs., (Ankara: Seçkin Yayınları, 2011), s. 43, 270.

  • 14 Jean-Paul Charney, İslam Kültürü ve Toplumsal Ekonomik Değişim, çev. Adnan Bülent Ba- loğlu, Osman Bilen, (Ankara: TDV Yayınları, 1997), s. 1.

  • 17 Tahir Pekasil, “Toplumsal Statü Göstergesi Olarak Dini Otorite Tipleri: Cizre Örneğinde Şeyh, Molla ve Seyyidler”, Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre, (İstanbul: Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları, 2012), s. 141-154.

  • 18 Abdulcelil Candan, Ulemanın Gücü, 3. bs., (Van: Bilge Adamlar Yayınları, 2011), s. 182; Abdulhadi, Timurtaş, Botan Müderrislerinin Piri Molla Muhammed Zıvıngi, (İstanbul: Kent Yayınları, 2008), s. 21.

  • 19 Vejdi, Bilgin, Fakih ve Toplum, (İstanbul: İz Yayıncılık, 2003), s. 41.

  • 20 Phil Zuckerman, Din Sosyolojisine Giriş, Çev. İhsan Çapcıoğlu-Halil Aydınlap, (Ankara: Bir- leşik Kitabevi, 2006), s. 73.

  • 21 Necdet Subaşı, Öteki Türkiye’de Din ve Modernleşme, (Ankara: Vadi Yayınları. 2003), s. 171.

  • 22 Niyazi Akyüz, İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Din Anlayışı, Gündüz E. ve Yayıncılık, Anka- ra 2007, s. 106-110.

  • 24 Genel anlamda İslam’ın sembolü olarak kabul edilen Mushaf tarihsel süreçte farklı sem- bolik anlamlar da kazanmıştır. Bk. Vejdi, Bilgin, İbadet, Şekilsel, Sembolik ve Toplumsal, (Bursa: Emin Yayınları, 2011), s. 153.

  • 25 Mahmut Kaya, “Müzakereler”, İslam Düşüncesinde Yeni Arayışlar II, (İstanbul: Rağbet Ya- yınları, 2002), s. 184-186.

  • 27 Cabirî’ye göre, İslam’dan çok önce Yunan felsefesinde ve Yahudi-Hıristiyan teolojisinde bir yorum yöntemi olan alegorizm, yani bir kelime veya cümlenin gramer kuralları ve içinde yer aldığı dildeki anlamı dikkate alınmadan yorumlanması olayı, önceleri Şiî-İsmailî ve daha sonra da tasavvuf kanalıyla İslam düşüncesine girmiştir. Bk. İlhami Güler, ‘Din’e Yeni Yaklaşımlar, (Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2011), s. 219.

  • 28 Mahmut Ay, “İşarî Tefsiri Yeniden Düşünmek”, İÜİFD, S. 24, (2011), s. 103-148.

  • 29 El-Cabirî, Arap-İslam Aklının Oluşumu, s. 216; Abdulcelil, Şelebî, “Bâtınî Tefsirin Doğuşu ve Nedenleri”, çev. Gıyasettin Arslan, FÜİFD, C. 9, S. 1, (2004), s. 99-108.

  • 33 Muhammed Âbid El-Câbirî, Arap İslam Kültürünün Akıl Yapısı, 3. baskı, çev. Burhan Köroğ- lu, Hasan Kacak, Ekrem Demirli, (İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2001), s. 356.

  • 35 Ebu Hamid Gazâlî, İhyâu ‘Ulumi’d-Dîn, çev. Ahmet Serdaroğlu, (İstanbul: Bedir Yayınevi, t.y.), C.1, s. 822; Abdurrahman Ateş, “Geçmişten Günümüze Bilimsel Tefsir Okulu”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C. 2, S. 4, (2002), ss. 117-141.

  • 36 Suyûtî el-İtkan adlı eserinde, Kur’an’da her türlü bilginin mevcudiyetini; “Devemin ipi kay- bolsa Kur’an’da bulurum”, “Âlemde her ne varsa o Kur’an’da vardır”, “Kur’an’da, kelimelerinin adedince ilim vardır”, “Her şey Kur’an’dan çıkarılabilir.” ifadeleri ile dile getirmiştir. Bk. İsmail Çalışkan, “Kur’an Muhtevasının Epistemolojik Taksimi, Kur’an’da Her Bilginin Var Olduğu Söylemine Eleştirel Bir Yaklaşım”, CÜİFD, C. 7, S. 1, (2003), ss. 235-248; Elmalılı M. Hamdi Yazır da Kur’an’da her türlü bilginin mevcut olduğunu düşünmüştür. Yazır, Bakara suresi 28-29 ayetlerini tefsir ederken, “bu iki ayette bütün dünya ve ahiret ilimleri mündemiçtir” demiştir. Bk. Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, (İstanbul: Zehraveyn Yayıncılık, t.y.) C. 1, s. 247.

  • 39 Enver Arpa, “Kur'an'a İlişkin Bilimsel Açıklama Girişimlerinin Doğurduğu Sorunlar”, Eski- yeni, S. 27, (2013), ss. 23-37; Süleyman, Gezer, Kur’an’ın Bilimsel Yorumu, (Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2009), s. 49.

  • 40 Talip Özdeş, “Kur’an-Bilim İlişkisinin Problematik Boyutu Üzerine Genel Bir Değerlendir- me”, CÜİFD, C. 14, S. 1, (2010), ss. 7-27; Mustafa, Öztürk, “Çağdaş İslam Düşüncesinin Serencamı”, TYB AKADEMİ, S. 4, (2012), ss. 11-53.

  • 41 Oysa Kur’an’ı, zamanın bilimsel anlayışlarına onaylatmanın açmazlarının tarihsel örnek- leri fazlaca bulunabilir. Örneğin kelam ilmi sahasında haklı bir şöhretin sahibi Abdulkahir el-Bağdadi, el-Fark Beyne’l-Firak adlı eserinde, Ehl-i Sünnet’in üzerinde icma ettiği on beş husustan birinin de onların, dünyanın dönmediği hususunda ulaştıkları icma olduğunu ifade etmiştir. Bk. Şehmus Demir, “Kur’an’ın Bilimsel Veriler Işığında Yorumlanmasına Eleştirel Bir Yaklaşım”, Tarihten Günümüze Kur’an’a Yaklaşımlar, Ed. Bilal Gökkır ve diğ., (İstanbul: Y.y., 2010), ss. 401-424; Mustafa Öztürk, Kur’an’ı Kendi Tarihinde Okumak – Tefsirde Anakronizme Ret Yazıları, 2. bs., (Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2007), s. 144. Fahruddin er-Razî ise Mefatihu’l-Ğayb adlı tefsirinde, kendi zamanının kozmolojik bilgisini esas alarak, Bakara Suresi 22. ayetininin tefsirinde, dünyanın hareket etmediğini savunmuştur. Bk. Fahruddin, Er-Razi, Mefatihu’l-Ğayb, (Beyrut: Daru’l-Fikr, 1993), C. 1, Cüz. 2, s. 113. Bu bilgilerin günümüzde geçerliliğinin bulunmadığı açıktır.

  • 46 Özdeş, “Kur’an-Bilim İlişkisinin Problematik Boyutu Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, ss. 7-27. Said Nursi de, Kur'an'ın, bütün zaman ve mekânlarda yaşayan insanlara hitap etmesi sebebiyle, gelecekte meydana gelecek hadiselere de işaret ettiğini ifade etmiştir. Ona göre Kur’an, ileride keşfedilecek ilmi hakikat ve teknik gelişmelerden, sarahaten, remiz, ima veya işaretle bahsetmiştir. Bk. Said, Nursî, Sözler, (İstanbul: Envar Neşriyat, 1994), s. 252-253; Said Nursi, Mektubat, (İstanbul: Envar Neşriyat, 1992), s. 390.

  • 51 Bu anlayışa göre, Hz. Peygamber'e gelen vahiy, Kur'an ile sınırlı değildir. Vahyin boyutları Kur'an’ı da aşarak, Hz. Peygamber'in tebliğ etmekle yükümlü tutulduğu her hususu kuşatır. Dolayısıyla İslam denilince sadece Kur'an’ı değil, fakat onunla beraber Hz. Peygamber'in tüm hayatı da anlaşılmaktadır. Bk. Kamil Çakın, “Hadisin Kur’an’a Arzı Meselesi”, AÜİFD, C. 34, S. 1, (1995), s. 237-262.

  • 53 H. Musa Bağcı, Hadis Tarihi ve Metodolojisi, (Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012), s. 396.

  • 60 İmam-ı Şafiî, kendi döneminde bazı grupların hadisi reddettiklerini belirtir. Bk. Muham- med b. İdris Eş-Şafiî, El-Umm, Tahric: Mahmud Matruci, (Lübnan: Dâru’l-Kutubi’l-İlm, 1971), C. 7, s. 460-461.

  • 61 Mehmet Hayri, Kırbaşoğlu, “Bir Panaroma: Geçmişten Geleceğe Ehl-i Sünnet -Ehl-i Sünnet’e Eleştirel Bir Bakış İçin Yol Haritası -”, İslamiyat, C. 8, S. 3, (2008), ss. 69-80.

  • 66 Malik b. Enes, Muvatta, Çev. Ahmet M. Büyükçınar ve diğ., (İstanbul: Beyan Yayınları, 2008), C. 4, s. 246.

  • 67 Wael b. Hallaq, “Nebevî Hadisin Sıhhati: Yapay Bir Problem”, çev. Hüseyin Hansu, HİÜİFD, C. V, S. 9, (2006), ss. 137-151.

  • 68 Cemal Ağırman, “Hadis Edebiyatının İntikal Safhaları ve Kitabet Meselesi”, CÜİFD, C. V, S. 1, (2001), ss. 155-168.

  • Ağırman, Cemal, “Hadis Edebiyatının İntikal Safhaları ve Kitabet Meselesi”, Cumhuriyet Üniver- sitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. V, S. 1, (2001), ss. 155-168.

  • Arpa, Enver. “Kur'an'a İlişkin Bilimsel Açıklama Girişimlerinin Doğurduğu Sorunlar”, Eskiyeni, S. 27, (2013), ss. 23-37.

  • Ateş, Abdurrahman. “Geçmişten Günümüze Bilimsel Tefsir Okulu”, Dinbilimleri Akademik Araş- tırma Dergisi, C. 2, S. 4, (2002), ss. 117-141.

  • Ay, Mahmut. “İşarî Tefsiri Yeniden Düşünmek”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 24, (2011), ss. 103-148.

  • Aydemir, Abdullah, Tefsirde İsrâiliyat, İstanbul: Beyan Yayınları, 2012

  • Aydın, Mehmet Şevki. Açık Toplumda Din Eğitimi, Yeni Paradigma İhtiyacı, Ankara: Nobel Ya- yınları, 2011.

  • Aydın, Mehmet, Din Felsefesi, 4. bs., Ankara: Selçuk Yayınları, 1994.

  • Bağcı, H. Musa. Hadis Tarihi ve Metodolojisi, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012.

  • Bağcı, Musa, “Medrese Eğitiminde Hadis Birikimi -Diyarbakır Örneği-”, Şarkiyat İlmi Araştırma- lar Dergisi -www.e-sarkiyat.com- S. 1, (2009), ss. 45-59, (Erişim: 18.09.2015).

  • Başaran, Selman, “Hadislerde Mana Rivayetinin Sonuçları”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakül- tesi Dergisi, S. 3, (1991), ss. 65-76.

  • Beroje, Sahip, “Şafiî’nin Sünnetin Kur’an’a Arzı Yöntemine Sünnetin Beyan Vasfı Çerçevesinde Yaklaşım”, Uluslararası İmam Şafiî Sempozyumu, Ed. Mehmet Bilen, İstanbul: Kent Yayınları, (2012), ss. 860-877.

  • Bilgin, Vejdi, Fakih ve Toplum, İstanbul: İz Yayıncılık, 2003.

  • Bilgin, Vejdi, İbadet, Şekilsel, Sembolik ve Toplumsal, Bursa: Emin Yayınları, 2011.

  • Candan, Abdulcelil, Ulemanın Gücü, 3. bs., Van: Bilge Adamlar Yayınları, 2011.

  • Charney, Jean-Paul, İslam Kültürü ve Toplumsal Ekonomik Değişim, çev. Adnan Bülent Baloğlu, Osman Bilen, Ankara: TDV Yayınları, 1997.

  • Çakın, Kamil, “Hadisin Kur’an’a Arzı Meselesi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 34, S. 1, (1995), ss. 237-262.

  • Çalışkan, İsmail, “Kur’an Muhtevasının Epistemolojik Taksimi, Kur’an’da Her Bilginin Var Olduğu Söylemine Eleştirel Bir Yaklaşım”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 1, (2003), ss. 235-248.

  • Çelik, Ahmet, Tarihi Süreçte Bâtınî ve İşârî Yorum, İstanbul: Aktif Yayınevi, 2008.

  • Çiftçi, Adil, ‘Toplumbilimi, Teoloji ve Bilgi Sosyolojisi’, Din ve Modernlik, Toplumbilim Yazıları I, Der: Adil Çiftçi, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, (2002), ss.12-13.

  • Demir, Şehmus, “Kur’an’ın Bilimsel Veriler Işığında Yorumlanmasına Eleştirel Bir Yaklaşım”, Ta- rihten Günümüze Kur’an’a Yaklaşımlar, Ed. Bilal Gökkır ve diğ., İstanbul: Y.y., (2010), ss. 401-424.

  • Dinçoğlu, Mehmet, “Doğu Medreselerinde Okutulan Hadis Kitapları ve Dersleri (Muş Yöresi)”, Medrese Geleneği ve Modernleşme Sürecinde Medreseler, Muş: M. Ş. Ü. Yayınları, (2013), ss. 579-593.

  • El-Câbirî, Muhammed Âbid, Arap İslam Kültürünün Akıl Yapısı, 3. baskı, çev. Burhan Köroğlu, Hasan Kacak, Ekrem Demirli, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2001.

  • El-Cabirî, Muhammed Abid, Arap-İslam Aklının Oluşumu, Çev: İbrahim Akbaba, Ankara: Kita- bevi Yayınları, 2001.

  • Eren, Cüneyt, “Bilimsel Tefsir Metodolojisi”, İslami İlimlerde Metodoloji/Usûl Problemi, İstan- bul: Ensar Neşriyat, (2005), ss. 560-571.

  • Er-Razi, Fahruddin, Mefatihu’l-Ğayb, Beyrut: Daru’l-Fikr, C. 1, Cüz. 2, 1993.

  • Erul, Bünyamin, Sahabenin Sünnet Anlayışı, 2. bs., Ankara: TDV Yayınları, 2000.

  • Eş-Şafiî, Muhammed b. İdris, El-Umm, Tahric: Mahmud Matruci, Lübnan: Dâru’l-Kutubi’l-İlm, C. 7, 1971.

  • Fazlurrahman, Tarih Boyunca İslami Metodoloji Sorunu, çev. Salih Akdemir, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2001.

  • Gezer, Süleyman, Kur’an’ın Bilimsel Yorumu, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2009.

  • Güler, İlhami, Sabit Din Dinamik Şeriat, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002.

  • Güler, İlhami, ‘din’e Yeni Yaklaşımlar, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2011.

  • Güllüce, Veysel, “Kur'an'a Bilimsel Yaklaşımın Değerlendirilmesi”, Bilal Gökkır vd., (“ed.”), Tarih- ten Günümüze Kur’an’a Yaklaşımlar, (İstanbul: Y.y., 2010) içinde, ss. 377-399.

  • Hallaq, Wael b., “Nebevî Hadisin Sıhhati: Yapay Bir Problem”, çev. Hüseyin Hansu, HİÜİFD, C. V, S. 9, (2006), ss. 137-151.

  • Has, Polat, İslamiyet’te ve Hıristiyanlıkta İlim Anlayışı, İzmir: T.Ö.V. Yayınevi, 1991.

  • İbn-i Hanbel, Ahmed, Müsnedü’l-Ahmed b. Hanbel, IV/131, Tahkik: Şuayb Arnavud - Adil Mür- şid, Lübnan: Müessestü’r-Risale, (1999), C. 28.

  • İdiz, Ferzende, “Tasavvufta İlmi Zâhir-İlmi Bâtın Anlayışı”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 25, (2006), ss. 237-260.

  • İslamoğlu, Mustafa, Üç Muhammed, 13. bs., İstanbul: Denge Yayınları, 2004.

  • İşcan, Mehmet Zeki, “Sünnî Düşüncede Dini Bir Otorite Olarak ‘Selef’ Fikrinin Ortaya Çıkışı”, Dini Otorite, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2006, s. 147-172.

  • İzmirli, İsmail Hakkı, İslam Felsefesi Tarihi, İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2012.

  • Kalın, İbrahim, İslam ve Batı, 2. bs., İstanbul: İsam Yayınları, 2008.

  • Kaya, Mahmut, “Müzakereler”, İslam Düşüncesinde Yeni Arayışlar II, (İstanbul: Rağbet Yayınla- rı, 2002), ss. 184-186.

  • Kehrer, Günter - Robertson, Roland - Durkheim, Emil, Din Sosyolojisi, çev: M. Emin Köktaş, Abdullah Topçuoğlu, Ankara: Vadi Yayınları, 1996.

  • Keleş, Ahmet, Hadislerin Kur’an’a Arzı, 3. bs., İstanbul: İnsan Yayınları, 2011.

  • Keleş, Ahmet, Sünnet, Yeni Bir Usul Denemesi, 3. bs., İstanbul: İnsan Yayınları, 2015.

  • Kırbaşoğlu, M. Hayri, İslam Düşüncesinde Sünnet, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2010.

  • Kırbaşoğlu, Mehmet Hayri, “Bir Panaroma: Geçmişten Geleceğe Ehl-i Sünnet -Ehl-i Sünnet’e Eleştirel Bir Bakış İçin Yol Haritası -”, İslamiyat, C. 8, S. 3, (2008), s. 69-80.

  • Kümbetoğlu, Belkıs, Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, 3. bs., İstan- bul: Bağlam Yayınları, 2012.

  • Malik b. Enes, Muvatta, Çev. Ahmet M. Büyükçınar ve diğ., İstanbul: Beyan Yayınları, 2008, C.

  • Maykut, Pamela- Morehouse, Richard, Beginning Qualitative Research A Philosophic and Pra- ctical Guide, (b.y.), Taylor & Francis e-Library, 2005.

  • Ocak, Ahmet Yaşar, (2010), Türkiye Sosyal Tarihinde İslam’ın Macerası, 2. bs., İstanbul: Timaş Yayınları.

  • Okumuş, Mesut, “Felsefi Tefsir Bağlamında İbn-i Sina’nın Kur’an Sure ve Ayetlerine Yaklaşımla- rı”, Diyanet İlmi Dergi, C. 50, S. 1, (2014), ss. 157-194.

  • Özdeş, Talip, “Kur’an-Bilim İlişkisinin Problematik Boyutu Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, CÜİFD, C. 14, S. 1, (2010), ss. 7-27,

  • Öztürk, Mustafa, Kur’an’ı Kendi Tarihinde Okumak – Tefsirde Anakronizme Ret Yazıları, 2. bs., Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2007.

  • Öztürk, Mustafa, “Çağdaş İslam Düşüncesinin Serencamı”, TYB AKADEMİ, S. 4, (2012), s. 11-

  • Pekasil, Tahir, “Toplumsal Statü Göstergesi Olarak Dini Otorite Tipleri: Cizre Örneğinde Şeyh, Molla ve Seyyidler”, Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre, İstanbul: Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları, 2012, ss. 141-154.

  • Said Nursî, Sözler, İstanbul: Envar Neşriyat, 1994.

  • Said Nursî, Mektubat, İstanbul: Envar Neşriyat, 1992.

  • Selvi, Dilaver, “Her Ayetin Bir Zâhiri Bir Bâtını Vardır”, Hadisindeki Zâhir ve Bâtın Kavramla- rı Üzerine Değerlendirmeler”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C. 11, S. 2, (2011), ss. 7-41.

  • Subaşı, Necdet, Öteki Türkiye’de Din ve Modernleşme, Ankara: Vadi Yayınları, 2003.

  • Şelebî, Abdulcelil, “Bâtınî Tefsirin Doğuşu ve Nedenleri”, çev. Gıyasettin Arslan, FÜİFD, C. 9, S. 1, (2004), ss. 99-108.

  • Şimşek, M. Said, Günümüz Tefsir Problemleri, İstanbul: Esra Yayınları, 1995.

  • Tatar, Burhanettin, İslam Düşüncesine Giriş, İstanbul: Dem Yayınları, 2009.

  • Timurtaş, Abdulhadi, Botan Müderrislerinin Piri Molla Muhammed Zıvıngi, İstanbul: Kent Ya- yınları, 2008.

  • Uludağ, Süleyman, İslam Düşüncesinin Yapısı, 8. bs., İstanbul:Dergâh Yayınları, 2013.

  • Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 8. bs., Ankara: Seçkin Yayınları, 2011.

  • Yıldırım, Enbiya, “Hadislerin Mana İle Rivayeti”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Der- gisi, S. 1, (1996), ss. 279-314.

  • Yiğit, Metin, İlk Dönem Hanefî Kaynaklarına Göre Ebu Hanife’nin Usûl Anlayışında Sünnet, İs- tanbul: İz Yayıncılık, 2009.

  • Zuckerman, Phil, Din Sosyolojisine Giriş, Çev. İhsan Çapcıoğlu - Halil Aydınalp, Ankara: Birleşik Kitabevi, 2006.

  • Zuhaylî, Vehbe, “Değişik Mezheplerde İçtihad Usulleri”, Uluslararası İslam Düşüncesi Konferan- sı 2, İstanbul: İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Yayınları, 1997, ss. 198 -225.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics