Author :
Abstract
Keywords
Abstract
Throughout the history people have attude sanctty to objects and events because of their different structure, perspectve and specialty. On account of their superhuman specialty such durability, size, colour and resistance against tme the Stones have been involved as a manifestaton of the sacred in cultures and beliefs of communites in the world. In this study we determine the beliefs and applicatons which are indicated around the cult of holy stone and rocks in Elazığ. We also try to explain the meanings contained in practces which are indicated around the cult of stone and rock. Because beliefs related to stones are seen in old Turkish communites, we prefer to give informaton in the subttle of “Beliefs related to stones in the old Turkish communites”.
Keywords
- 1. Kıyak, Abdulkadir, Elazığ ve Yöresinde Ziyaret Fenomeni Üzerine Bir Din Bilimi Araştırması (Basılmamış Doktora Tezi), Kayseri 2010, s.34.
- 2. Alıcı, Mustafa, Dinler Tarihinin Batılı Öncüleri, İz Yayıncılık, İstanbul 2007,s. 316 vd.
- 3. Eliade, Mircea, Dinler Tarihi “İnançlar ve İbadetlerin Morfolojisi” (çev. Mustafa Ünal), Serhat Yayınevi, Konya 2005, s.37.
- 4. Eliade, Mircea, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu (çev. Mehmet Aydın), Kültür Bakanlığı, Ankara 1990, s.8.
- 5. Eliade, Mircea, Ebedi Dönüş Mitosu (çev. Ümit Altuğ), İmge Kitabevi, Ankara 1994, s.18.
- 6. Adıbelli, Ramazan, Mircea Eliade ve Din, İz Yayıncılık, İstanbul 2011, s.111.
- 7. Kuzgun, Şaban, Dinler Tarihi Dersleri, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri, 1993, s.33
- 9. Güngör, Harun, “Türklerde Kutsal Mekân Anlayışı (Kayseri Örneği)”, Türk Bodun Bilimi Araştırmaları, Kum Saati Yayınları, İstanbul 2006, s.335.
- 10. Eliade, Mircea, Demirciler ve Simyacılar (çev.Mehmet Emin Özcan), Kabalcı Yaynevi, İs- tanbul 2000, s.38; Eliade, Mircea, Babil Simyası ve Kozmolojisi (çev. Mehmet Emin Özcan), Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2002, s.90.
- 11. Roux, Jean-Paul, Türklerin ve Moğolların Eski Dini, Kabalcı Yayınevi, (çev. Aykut Kazancı- gil), İstanbul 2001, s.105.
- 13. Güngör, Harun “Türklerde Kutsal Mekân Anlayışı (Kayseri Örneği)”, Türk Bodun Bilimi Araştırmaları, Kum Saati Yayınları, İstanbul 2006, s.335vd.
- 16. Eliade, Mircea, (1992). İmgeler Simgeler, (çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Gece Yayınları, Anka- ra 1992, s.161vd.
- 17. Günay, Ünver, Harun Güngör, A. Vahap, Taştan, Huzeyfe Sayım vd., Ziyaret Fenomeni Üzerine Bir Din Bilimi Araştırması (Kayseri Örneği), Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2001, s.110.
- 18. Tekin, Talat. Orhon Yazıtları,: Türk Tarih Kurumu Yayınevi, Ankara 1988, s.40; (metin: D 10)
- 19. Güngör Harun, Geleneksel Türk Dininde Din Anlayışı, Dinler Tarihi Araştırmaları II (Sem- pozyum 20–21 Kasım 1998 Konya), Ankara 2000, s.163.
- 21. Gökbel, Ahmet, Kıpçak Türkleri, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2000, s.223; Kalafat, Yaşar Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1990, s.38.
- 22. Kafesoğlu, İbrahim, Eski Türk Dini, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1980 s. 45.
- 23. İnan Abdulkadir,“Türklerde Su Kültü İle İlgili Gelenekler” Makaleler ve İncelemeler I-II Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1998, s.491
- 25. Ergin, Muharrem, Orhon Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 2006, s.76; (metin: Tonyu- kuk II. Taş B/3).
- 27. Kafesoğlu, İbrahim, Türk Milli Kültürü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Anka- ra 1977, s.255.
- 28. Gökbel Ahmet, “Türk Halk İnançlarında Din ve Din Anlayışı”, Yaşayan Eski Türk İnançları Bilgi Şöleni: Bildiriler” 16–17 Nisan 2007 Haccatepe Üniversitesi Sıhhiye Yerleşkesi, Ankara 2007, s.182.
- 29. Günay, Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, Ocak Yayınları, Ankara 1997, s.90; Gökbel Ah- met, a.g.m., s.182.
- 30. İnan, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm (Materyaller ve Araştırmalar), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2006, s. 160vd.
- 31. Mahmud, Kaşgârlı, Divanü Lûgat-it-Türk (çev. Besim Atalay), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2006, s.3.
- 33. Naklen A. Mecit, Doğru Expedisyon, s.1; Yaşar Kalafat, Dedem Korkut Aşağı Eller, Berikan Yayınevi, Ankara 2008, s.363.
- 34. Acun, Hakkı, “Taş”, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2011, s.143.
- 35. Bayat, Fuzuli (2007). Türk Mitolojik Sistemi (Ontolojik ve Epistemolojik Bağlamda Türk Mitolojisi I), Ötüken Yayıncılık, İstanbul 2007, s.67.
- 37. Abdulkadir İnan, “Tarihte ve Bugün Şamanizm”, s.231; Emel Esin, Türklerde Maddi Kültü- rün Oluşumu, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2006, s.109.
- 39. W. Barthold, “Türklerde ve Moğollarda Defin Merasimi Meselesine Dair” (Çev. Abdulkadir İnan), Makaleler ve İncelemeler I-II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1998, s.366
- 40. Esin, Emel, Türk Kozmolojisine Giriş, Kabalcı Yayınevi Esin, İstanbul 2001, s.79vd.
- 41. Eberhard, D.W., Çin’in Şimal Koşulları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1996, s.106
- 46. Erdem, Yücel, İslam Öncesi Türk Sanatı, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2000, s.63.
- 47. Kalafat, Yaşar, Altaylar’dan-Anadolu’ya Kamizm-Şamanizm (Sosyal Antropoloji Araştır- maları), Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2004, s.69.
- 48. Erdem, Mustafa, Kırgız Türkleri (Sosyal Antropoloji Araştırmaları), Asam Yayınları, Ankara 2000, s.156vd.
- 49. Ocak, Ahmet Yaşar, Bektaşi Menâkıbnâmelerinde İslam Öncesi İnanç Motifleri, Enderun Kitabevi, İstanbul 1983, s. 79vd.
- 50. Naklen Kazan 1879 (Almanca’ya terc ve metni Radloff, Proben IV 214–232); Abdulkadir İnan, “Türk Boylarında Dağ, Ağaç (Orman) ve Pınar Kültü”, Makaleler ve İncelemeler I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1998, s.258.
- 52. Gömeç, Saadettin, Şamanizm ve Eski Türk Dini, Berikan Yayınevi, Ankara 2011, s.51.
- 53. Kalafat, Yaşar, Balkanlardan Uluğ Türkistan’a Türk Halk İnançları V-VI, Berikan Yayınevi, Ankara 2006, s. 60.
- 54. Kalafat, Yaşar, Altaylar’dan-Anadolu’ya Kamizm-Şamanizm (Sosyal Antropoloji Araştır- maları), Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2004, s.113 vd.
- 56. Kalafat, Yaşar, Balkanlardan Uluğ Türkistan’a Türk Halk İnançları V-VI, Berikan Yayınevi, Ankara 2006, s.401vd.
- 57. Anohin, A. V., “Altay Şamanlığına Ait Maddeler” (Çev. Abdulkadir İnan), Makaleler ve İncelemeler I-II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1998, s.407
- 58. Sepetçioğlu, M. Necati, Yaratılış ve Türeyiş –Türk Destanı-, Berikan Yayıncılık, İstanbul 2010, s.22.
- 60. İnan, Abdulkadir, Manas Destanı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1992, s.170.
- 61. Togan, A. Zeki Velidî, Oğuz Destanı (Reşideddin Oğuznâmesi, Tercüme ve Tahlili), Enderun Kitabevi, İstanbul 1982, s.66, 107.
- 65. Mülakat: İbrahim Kan, 1953 Pertek Doğumlu, Öğretim Görevlisi.
- 66. Mülakat: Fethiye Kahraman, 1957 Elazığ Doğumlu, Ev Hanımı.
- 67. Mülakat: İbrahim Kan, 1953 Pertek doğumlu, Öğretim Görevlisi.
- 68. Mülakat: Leyla Yücel, 1948 Elazığ Doğumlu, Ev hanımı; Kazım Kaya, 1936 Tunceli Doğum- lu, Emekli.
- 69. Mülakat: Aydın Sevinç, 1945 Elazığ Doğumlu, Memur.
- 71. Mülakat: Mehmet Karaman, 1959 Baskil Doğumlu, Çiftçi
- 72. Mülakat: Mehmet Karaman, 1959 Baskil Doğumlu, Çiftçi.
- 73. Mülakat: Mehmet Subay, 1945 Baskil Doğumlu, Emekli.
- 74. Buran, Ahmet, “Fırat Havzasında Eski Türk Gelenek ve Görenekleri”, Fırat Havzası Folklor ve Etnografya Sempozyumu 24–27 Ekim 1985, Elazığ 1992, s.38.
