Author:
Abstract
İslami gelenekte “insan” konusu, Kur’an ve sünnet temel alan, ayrıca felsefe gibi ilimlerden de faydalanılan bir bakışla; ruh, akıl, nefis, cisim, kalp vb. unsurlarla ele alınmıştır. İslami düşüncenin en büyük simalarından olan Mevlânâ da; insanı, aynı şekilde ele almaktadır. Mevlânâ’nın insan hakkındaki görüşleri günümüz disiplinlerinin göz ardı ettikleri birçok temel noktadan hareket etmektedir. O’nun tespitleri, modern disiplinlerin tespitleriyle zaman zaman paralellikler arz etse de yer yer modern disiplinleri aşacak ve onlara ışık tutacak niteliktedir. Bu konuda Mevlânâ, insanın ilkesi olarak bir üstün insan modeli olan Hz. Âdem’den hareket etmekte ve modern disiplinlere hâkim olan insanın ilkelliği noktasındaki olumsuz yaklaşımı reddetmektedir. Bu manada, insana büyük bir değer vererek onu, kâinatın yaratılış gayesi, yaratılmışların en üstünü ve Allah’ın yeryüzündeki temsilcisi olarak gören Mevlânâ, insandaki kötülüğü aslî değil, arızî kabul etmektedir.
Keywords
Abstract
In the Islamic custom, the subject of “human” is handled both Quran based perspectve and also philosophic components like spirit, intellect, self (privilege of self), material (body) and so on. Mawlana who is the one of the biggest faces of Islamic thoughts handled the human in the same way. The ideas that Mawlana points out about human being take a startng point from ideas that present disciplines do not take into consideraton. Despite his identfcatons are from tme to tme in parallel with identfcatons of modern disciplines, they are in the style that they exceed and throw a light on modern disciplines. His startng point as a principle of human being is Hz. Adem who is the superior human model. For this reason he acknowledges as contngent but not original the badness that human being has in. So that he rejects right from the very beginning the negatve approach of modern discipline that claims primitveness of human being. In this respect Mawlana who sees the human being as creaton purpose of the universe, the most superior of the all creatures and the messenger of God on the earth and gives him a great deal of value, acknowledges the badness as casual but not real.