Author :
Abstract
Hz. Ömer, Muğîre b. Şuʻbe’nin mükâteb kölesi Ebû Lü’lüe Feyrûz el-Mecûsî tarafından 23/644 yılında düzenlenen bir suikast sonucu öldürülmüştür. Hz. Ömer’in bir suikast sonucu hayatını kaybetmesi birçok şüpheyi de beraberinde getirmiştir. Halife’nin katili bellidir ancak suikastın asıl sebebi ve bu suikastın arkasındaki saikler ve şahıslar muammadır. Suikastın görünür sebebi Ebû Lü’lüe isimli kölenin kendisi için belirlenen mükâtebe bedeline itiraz ederek bunun için Halife’den indirim talep etmesi; Hz. Ömer’in de bu talebe olumsuz cevap vermesidir. Mecûsî bir kölenin bu kadar basit bir sebeple bir devlet başkanını öldürmesi kuşkuyla karşılanmıştır. Görünen sebebin dışında bu cinayetin arkasında başka etkenler ve şahısların olduğu düşünülmektedir. İran ve Irak topraklarının tamamını fethederek Sâsânî devletini ortadan kaldıran Hz. Ömer, özellikle bu ülkeden Medine’ye getirilen İranlı esirlerin nefretini kazanmıştır. Bu isimlerin en öne çıkanı meşhur İranlı komutan Hürmüzân’dır. Hz. Ömer suikastında dâhilî ve haricî birçok sebepten söz edilmekle birlikte Hürmüzân’ın, Halife’nin şehit edilmesindeki en önemli aktör olduğu kanaatindeyiz. Halife Ömer suikastının arkasındaki en önemli figür olarak gördüğümüz Hürmüzân, bu çalışmanın odağında yer almıştır.
Keywords
Abstract
Caliph Omar was assassinated in 23/644 by Ebū Lu’lue Feyrūz, the contracted slave of Mughīra Ibn Shu'ba. The death of Caliph Omar as a result of an assassination brought many doubts. The killer of the Caliph is obvious, but the real reason for the assassination and the reasons and persons behind this assassination are enigmatic. The apparent reason for the assassination was that the slave named Abu Lu'lue objected to the contract price determined for him and demanded a discount from the Caliph for this; Caliph Omar also gave a negative response to this request. The murder of a head of state for such a simple reason was viewed with suspicion by a Macūsī slave. Apart from the apparent reason, it is thought that there are other factors and individuals behind this murder. Caliph Omar, who destroyed the Sassanid state by conquering all of Iran and Iraq, gained the hatred of the Iranian prisoners who were brought to Medina from this country. The most prominent of these names is the famous Iranian commander Hurmuzān. Although many internal and external reasons were mentioned in the assassination of Caliph Omar, we believe that Hurmuzān was the most important actor in the martyrdom of the Caliph. Hurmuzān, who we see as the most important figure behind the assassination of Caliph Omar, is the focus of this study.
Keywords
- Akkad, Abbas Mahmud. Abkariyyâtu Ömer. Kâhire: Dâru Nehdatu, 1998.
- Azimli, Mehmet. Hz. Osman. Ankara: Ankara Okulu, 2018.
- Azimli, Mehmet. Hz. Ömer. Ankara: Ankara Okulu, 2018.
- Belâzürî, Ebü’l-Hasen Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvûd. Fütûhu’l-büldân. 1 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Mektebe el-Hilâl, 1988.
- Demircan, Adnan. “Hz. Ömer Suikastı”. Uluslar Arası Hz. Ömer Sempozyumu. ed. Ali Aksu. 356-380. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2018.
- Demirci, Abdurrahman. “Hz. Ömer’in Şehadeti”. İslâmî İlimler Dergisi 9/2 (2014), 7-35.
- Heykel, Muhammed Hüseyin. el-Faruk Ömer. 2 Cilt. Kâhire: Dâru’l-Maârif, 1956.
- İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullāh b. Müslim. el-Maʿârif. thk. Servet Ökkâşe. 1 Cilt. Kâhire: el-Heyetü’l-Mısriyyeti’l-âmmeti lilkitâb, 1992.
- İbn Saʻd, Ebû Abdillâh Muhammed. Ṭabaḳātü’l-Kübrâ. thk. Ali Muhammed Ömer. 11 Cilt. Kâhire: Mektebetü’l-hanci, 2001.
- Sallabi, Ali Muhammed. Hz. Ömer. çev. Mehmet Akbaş. İstanbul: Ravza Yayınları, 2008.
- Şiblî, Muhammed. Asr-ı Saâdet. çev. Ömer Rıza Doğrul. İstanbul: Eser Neşriyat, 1978.
