Author :
Abstract
11 Eylül saldırıları sonrasında İslam dininin terörle özdeşleştirilmesi ve bu bağlamda söylemlerin üretilmesiyle birlikte, İslam ve Müslümanlar hakkında olumsuz bir algının geliştiği gözlemlenmektedir. Siyaset ve medya gibi alanların yanı sıra, popüler kültür unsurları içerisinde de kendisine yer edinen bu tür söylemlerin yayılmasında popüler edebi ürünler rol oynamaktadır. Böylece, saldırılar sonrası yazılan popüler romanların, İslam ve Müslümanlara yönelik olumsuz söylemlerin üretildiği ve popülerleştirildiği araçlara dönüştüğü iddia edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, 11 Eylül’den sonraki on beş yıllık süre içerisinde yayımlanan Terrorist (2006), The Submission (2011) ve All We Have Left (2016) adlı popüler romanları inceleyerek, yazarların İslam ve Müslümanlara ilişkin oluşturduğu söylemleri, Michel Foucault’nun söylem kavramsallaştırması ve söylem analizinden hareketle ortaya çıkartmaktır. Değerlendirilen romanlarda, oryantalist ve İslamofobik söylemlerin üretilerek popülerleştirildiği ve 11 Eylül sonrasındaki on beş yıllık süreçte, çoğunlukla olumsuz söylemlerin süregeldiği görülmektedir.
Keywords
Abstract
In the wake of September 11 attacks, it is observed that negative perception of Islam and Muslims has developed with the identification of Islam with terrorism and the production of discourses in this context. As well as in fields such as politics and the media, popular literary products play a role in the dissemination of such discourses, which take place in popular cultural elements. Thus, it is argued that the popular novels written after the attacks are turned into tools in which negative discourses against Islam and Muslims are produced and popularized. The aim of this study is to examine the popular novels Terrorist (2006), The Submission (2011) and All We Have Left (2016), which were published in the fifteen-year period after September 11 and reveal the authors’ discourses about Islam and Muslims using Michel Foucault’s conceptualization of discourse and discourse analysis. In the examined novels it is observed that Orientalist and Islamophobic discourses are produced and popularized and mainly negative discourses continue in the fifteen years after September 11.
Keywords
- 9/11 Commission. The 9/11 Commission Report: Final Report of the National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. New York: W.W. Norton & Company, Inc, 2004.
- Akçay, Ahmet Sait. Bellekteki Huriler: İslamcı Popülist Kültüre Eleştirel Bakış. İstanbul: Okur Kitaplığı, 2012.
- Anushiravani, Alireza & Khademi, Abolfazl. “Representation of Islam in Post 9/11 English Novels”. Research Journal of Language, Literature and Humanities 2/8 (August 2015), 113.
- Arnsperger, Levin. In the Shadow of the Plot: Representations of Muslim Terrorists in 9/11 Literature. Atlanta: Emory University, Laney Graduate School of Emory, Doktora tezi, University, 2013.
- Aşık, Sıddıka. “Silencing the Other: The Reluctant Fundamentalist as a Counter Discourse”. Civil Academy Journal of Social Sciences 6/3 (2008), 107-116.
- Atar, Özlem. “Popüler Kültür Ürünlerinde Mitolojik ve Dini Öğeler: İnsan Lekesi ve Housekeeping Örnekleri”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/4 (2017), 31-38.
- Bozkurt, Murat. Popüler Kültürün 1960 Sonrası İslâmî Romanlara Yansıması ve Eleştirisi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
- Büyükgebiz, Mustafa. “Düşman Nasıl Değişti: John Le Carre’nin Aranan Adam Romanında İslamofobi ve 11 Eylül Sonrası Sendromu”. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 25 (2016), 228-235.
- Çayır, Kenan. Türkiye’de İslâmcılık ve İslâmi Edebiyat: Toplu Hidayet Söyleminden Yeni Bireysel Müslümanlıklara. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2. Basım, 2015.
- Dönmez, Nagihan. İslami Popüler Romanlarda Müslüman Kimliğinin Değişimi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
- Erdoğan, İrfan & Alemdar, Korkmaz. Kültür ve İletişim. Ankara: Erk Yayınları, 3. Basım, 2011.
- Erkol, Çimen Günay & Çalışkan, Uğur. “1960’lardan 28 Şubat’a Cemaati Romanlarla İcat Etmek: Siyasal İslamın Popüler Tezahürleri”. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi 3/1 (2016), 21-47.
- Koç, Evrim Ersöz. “Producing Space, Representing Grief: September 11 Memorial in Amy Waldman’s The Submission”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20/3 (2018), 333-346.
- Esposito, John L. “Giriş”. Bir Korku ve Nefret Söylemi Olarak İslamofobi. Ed. John L. Esposito & İbrahim Kalın. 17-33. çev. İsmail Eriş. İstanbul: İnsan Yayınları, 2. Basım, 2018.
- Fidan, Fatma Zehra. “Latife Tekin’in Eserlerinde Yoksulluğun Farklı Görünümleri”. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi 11/1 (2013), 500-511.
- Foucault, Michel. Söylemin Düzeni. çev. Turhan Ilgaz. İstanbul: Hil Yayın, 1987.
- Giddens, Anthony. Modernliğin Sonuçları. çev. Ersin Kuşdil. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 7. Basım, 2016.
- Gray, Ricdard. “Open Doors, Closed Minds: American Prose Writing at a Time of Crisis”. American Literary History 21/1 (2008), 128-151.
- Gray, Ricdard. After the Fall: American Literature Since 9/11. Malden and Oxford: Wiley-Blackwell, 2011.
- Gülendam, Ramazan. “Türk Romanında Dine ve Din Adamına Bakış”, Hece Dergisi Türk Romanı Özel Sayısı (2. Basım) 65-66-67 (2002), 310-319.
- Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 12 Eylül 2019. http://sozluk.gov.tr/
- Günday, Rıfat. “Zola’nın Gerçek ve Güntekin’in Yeşil Gece Adlı Romanlarında Dinin Çıkarlara Alet Edilmesi”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28/Özel Sayı (2015), 3549.
- Güngör, Erol. İslâmın Bugünkü Meseleleri. İstanbul: Ötüken Yayınları, 18. Basım, 2011.
- Hatipoğlu, Sibel. “Eşikte Parlayan İnci ve İlahî Sırrı Fısıldayan Ney ya da “Pinhan” ve “Suskunlar”da Tasavvuf”. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 5/4 (2010), 1224-1253.
- Jamil, Uzma. “Reading Power: Muslims in the war on terror discourse”. Islamophobia Studies Journal 2/2 (2014), 29-42.
- Kearney, Richard. Yabancılar, Tanrılar ve Canavarlar: Ötekiliği Yorumlamak. çev. Barış Özkul. İstanbul: Metis Yayınları, 2012.
- Keniston, Ann & Follansbee Quinn, Jeanne. “Representing 9/11: Literature and Resistance”. Literature After 9/11. ed. Ann Keniston & Jeanne Follansbee Quinn. 1-15. New York: Routledge, 2008.
- Kundera, Milan. Roman Sanatı, çev. İsmail Yerguz. İstanbul: Afa Yayınları, 1989.
- Löwenthal, Leo. Edebiyat, Popüler Kültür ve Toplum. çev. Beybin Kejanlıoğlu. İstanbul: Metis Yayınları, 2017.
- Marandi, Seyed Mohammad & Tari, Zeinab Ghasemi. “Muslim Representations in Two Post-September 2001 American Novels: A Contrapuntal Reading of Terrorist by John Updike and Falling Man: A Novel by Don DeLillo”. The American Journal of Islamic Social Sciences 29/2 (2012), 64-89.
- Merriam Webster. Erişim 12 Kasım 2017. https://www.merriam-webster.com
- Mills, Wendy. All We Have Left. New York: Bloomsbury, 2017.
- Noyan, Sema. “1980 Sonrası Popüler Romanlar ve Tasavvuf”. APJIR 01/02 (2017), 09-
- Okutan, Birsen Banu. “Postmodern Toplumsal Metin ve Din: Gölgesizler Örneği”. Milel ve Nihal 12/2 (2015), 125-148.
- Özel, Ahmet. “Dârülislam”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Erişim 30 Eylül 2019. https://islamansiklopedisi.org.tr/darulislam
- Randall, Martin. 9/11 and the Literature of Terror. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
- Sağlık, Şaban. “İletişim Kavramı Açısından ‘Popüler Roman ve Estetik Romanlar’”. Eğitim: Popüler Kültür ve Gençlik Özel Sayısı 5/57 (Kasım 2004), 30-37.
- Sağlık, Şaban. “Popüler Romanlar ve Edebiyat Sosyolojisi”. Edebiyat Sosyolojisi İncelemeleri. ed. Köksal Alver. 307-343. Ankara: Hece Yayınları, 2. Basım, 2012.
- Said, Edward. W. Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları. çev. Berna Yıldırım. İstanbul: Metis Yayınları, 9. Basım, 2016.
- Sazyek, Esra. “Elif Şafak’ın Romanlarında Çokkültürlülük Aracı Olarak Tasavvuf”. Bilig (2013), 205-228.
- Silberstein, Sandra. War of Words: Language, Politics and 9/11. London: Routledge, 2002.
- Uğur, Veli. 1980 Sonrası Türk Edebiyatında Popüler Roman. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
- Updike, John. Terörist. çev. Handan Balkara. İstanbul: Alef Yayınevi, 2008.
- Waldman, Amy. The Submission. London: Windmill Books, 2012.
- Yılmaz, Özge. Popüler Kültür Örneği Olarak Hidayet Romanlarında Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Konumu: Huzur Sokağı ve Halkaların Ezgisi Roman Örnekleri. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
- Yılmaz, Vacit Ertan. Bir Kimlik Oluşturma Aracı Olarak İslami Popüler Romanlar. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2000.
