İSLAM VE SEKÜLER KAVRAMI

Author :  

Year-Number: 2016-19
Yayımlanma Tarihi: 2018-11-09 11:28:47.0
Language : Türkçe
Konu : Din
Number of pages: 397-412
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Keywords

Abstract

Keywords


  • (**) Brown, Malcolm D. (2008), “Islam and the Concept of the Secular”, Indian Journal of Politics and International Relations, 1 (1): 43-60

  • 1 Halliday’in ifadesi “bütünüyle”, bunun “liberal İslam”ın da gerçeği olduğuna işaret eder. Bu, İslam’ın çağdaş dünyada çok önemli bir rolü olduğu düşüncesinden dolayı liberal İslam’ın sekülerizm (bir yandan da İslamî ihyacılık) ile çeliştiğine inanan Charles Kurzman (1998:18) tarafından da desteklenir.

  • 2 Karl Barth (1958:176) şu şekilde akıl yürütür: “Sezar’ın hakkı verilmeli mi verilmemeli mi?” Gayet tabi, (madeni) para Sezar’ın resmini taşıyor, çünkü otorite kesinlikle onun elinde. Bu yüzden “Sezar’ın hakkını Sezar’a –açık anlam kesinlikle bu şeyler ve daha fazlasıdır– Tanrı’nın hakkını Tanrı’ya verilmeli”. İlkinin dışında ya da yanında Tanrı’nın ikinci bir krallığı yoktur. Otoriter bir beşeri krallık vardır ve sadece bu şekilde itaat talep edebilir. Ancak bu krallık Tanrı’nın tek krallığı tarafından açıkça sınırlandırılmıştır.”

  • * Reşit dünya (world come of age): Alman teolog Dietrich Bonhoffer’in (1906-1945) dinin anlamını yitirdiği bir dünyayı, Hristiyanların Tanrı’yı ve İncil’i ancak Kilisenin temsil ettiği Tanrı’dan özgürleşerek anlayabilecekleri bir dünyayı veya mekânı nitelemek için kullanır. (ç.n.).

  • 3 Bu etnografik çalışmanın geniş bir müzakeresi için bkz Brown (1999; 2002).

  • 4 Abdullah Laroui’un bütünleyicilik hakkındaki –Batılı ve Müslüman dünyanın asırlardır zıt tercihlerde bulunduğu şeklindeki– argümanları bu bağlamda görülmelidir. Şöyle yazar: “Bütünleyicilik dinamiği Arapların ve Avrupalıların, teoloji (tevhide karşı teslis), metafizik (aşkınlığa karşı içkinlik), estetik (soyutlamaya karşı biçimlendirme), askeri stratejiler (süvariye karşı piyade), mimari (kapalı eve karşı açık ev), şehircilik (merkeze açılan caddelere karşı paralel caddeler) gibi çeşitli alanlarda asırlardır yapmış oldukları tercihlerde belirleyici olmuştur. Eğer Batılı sanat evrilme, gelişme ve çeşitlilik ise, metodolojik karşıt olarak İslam sanatı istikrar, tekrar ve monotonluktur.” (Laroui 1990:156, 160). (benim tercümem). Batılı ve Müslüman dünyanın birbirine zıt tercihlerde bulunsa da genel anlamda bu ter- cihlerin birbirini tamamladığını düşünen Laroui’un görüşleri için bkz. A. Laroui (1993), Tarihselcilik ve Gelenek, çev. H. Bacanlı, Ankara, Vadi Yay. (ç.n.).

  • 5 Tıpkı metinde alıntılan çalışmalar gibi, bu bölümde geliştirilen argümanlar da şu çalışma- lara atıfla aydınlatılabilir: Lawrence (ed.) (1984:7-8), Ficshel (1967), Al-Azmeh (1982:43), Lacoste (1984:172-93), Baali & Wardi (1981), Al-Azmeh (1981:74, 135, 138-9), Corbin (1986:385-90), Ahmed (2003:74-83, 90-2). Aynı zamanda burada ve sonraki bölümlerde ifade edilen argümanlar da İslam’da barış anlayışına uygulanır. (bkz. Brown 2006).

  • 9 Larbi Sadıki, Vehhabiliğin ulus-devletin birçok özelliğini taşımadığının anlaşılmasına rağ- men Suudi Arabistan’a birleştirici bir asabiyye sağladığına işaret eder (Sadıki 2003:31-3). Bu durumda İslam’ın (İbn Haldun tarafından belirtildiği gibi) tam tersine asabiyyeyi desteklediği görülür.

  • 11 Mevdudi’nin milliyetçiliğe karşı oluşunun, milliyetçilik ilkesini (gönüllü olsa da) kabulüyle yumuşatılmış olduğuna işaret eden Yusuf Choueiri tarafından Mevdudi’nin milliyetçilik görüşü tartışılmıştır (1997:101-3).

  • 12 Seyyid Kutub’un milliyetçiliğe karşı oluşu, en az Mevdudi’ninki kadar güçlüydü, fakat ne yazık ki o, “İslam’ın geleceği konusunda Arapların özel rolüne” vurgu yapar. Choueiri’ye göre bu yaklaşım, onun “radikal ideolojisi” ile ilgili olduğu kadar teorik anormallik de taşır (Choueiri 1997:104-5)

  • 13 Mesela o, “asabiyyenin çözülmesini hızlandırmak için yola çıkan Taliban’ın en sonunda yerel olarak “hiper-asabiyye” tarafından harekete geçirilen bir duruma geleceğini” ileri sürer (Ahmad 2003:139).

  • Ahmad, A. A. (2003), Islam under Siege, Cambridge: Polity.

  • Akbarzadeh, S. & Saeed, A. (2003), “Islam and politics”, in S. Akbarzadeh & A. Saeed (eds.) Islam and Political Legitimacy, London: Routledge Curzon, 1-13.

  • Al-Azmeh, A. (1981), Ibn Khaldun in Modern Scholarship: A Study in Orientalism, London: Third World Centre for Research and Publishing.

  • Al-Azmeh, A. (1982), Ibn Khaldun, Cairo: The American University in Cairo Press.

  • Al-Azmeh, A. (1996), Islam and Modernities, London: Verso.

  • Anderson, B. (1991), Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, London: Verso.

  • Baali, F. & Wardi, A (1981), Ibn Khaldun and Islamic Thought-styles: A Social Perspective, Boston: G. K. Hall &Co.

  • Barth, K. (1958), Church Dogmatics (Vol IV, 2): The Doctrine of Reconciliation, Edinburg, T. & T. Clark.

  • Brown, M. D. (1999), The Construction of Muslim Identity in the United Kingdom and France: A Contribution to the Critique of Orientalism, unpublished doctoral thesis, University of Glasgow.

  • Brown, M. D. (2002), “An ethnographic reflection on Muslim-Christian dialogue in the north of France: the context of laicite”, Islam and Christian-Muslim Relations, 13 (1): 5-23.

  • Brown, M. D. (2006), “Reflections on Islam and Pacifism”, Australian Journal of Human Security, 2 (1): 5-18.

  • Bruce, S. (1996), Religion in the Modern World, Oxford: Oxford University Press.

  • Bruce, S. (2002), God Is Dead: Secularization in the West, Oxford: Blackwell.

  • Choueiri, Y. M. (1997), Islamic Fundamentalism, London: Pinter.

  • Corbin, H. (1986), Histoire de la philosophie Islamic, Paris: Gallimard.

  • Durkheim, E. (1995), The Elementary Forms of Religious Life, New York: Free Press.

  • Ficshel, W. J. (1967), Ibn Khaldun in Egypt, Berkeley: University of California Press.

  • Geertz, C. (1993), The Interpretation of Cultures, London: Fontana.

  • Gellner, E. (1969), Saints of Atlas, London: Weidenfeld & Nicolson.

  • Halliday F. (2003), Islam and the Myth of Confrontation, London, I. B. Tauris.

  • Hasting, A. (1997), The Construction of Nationhood: Ethnicity, Religion and Nationalism, Cambridge: Cambridge University Press.

  • Hobsbawn, E. J. (1991), Nation and Nationalism since 1780: Programme, Myth and Reality, Cambridge: Canto.

  • Ibn Khaldun, (1967), The Muqaddimah: An Introduction to History, London: Routledge & Kegan.

  • Ibn Khaldun Society (1997), “Ibn Khaldun Society –common ground”, Trans-State Islam, 3 (1): 23.

  • Kurzman, C. (1998), “Introduction: Liberal Islam and its Islamic Context”, in Liberal Islam: A Sourcebook, New York: Oxford University Press, 3-26.

  • Lacoste, Y. (1984), Ibn Khaldun, London: Verso.

  • Laroui, A. (1990), Islam et Modernité, Algiers: Editions Bouchene.

  • Lawrence, B.B.(ed.) (1984), Ibn Khaldun and Islamic Ideology, Leiden: E. J. Brill.

  • McCrone, D. (1998), The Sociology of Nationalism, London: Routledge.

  • Mouaqit, M. (1984), Spirituel, temporel et processus idéologique de sécularisation et de laïcisation, unpublished doctoral thesis, Université de Paris II.

  • Nairn, T. (1981), The Break-up of Britain: Crisis and Neo-nationalism, London: Verso.

  • Pipes, D. (2002), In the Path of God: Islam and the Political Power, New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers.

  • Rosenthal, E.J. (1965), Islam and the Modern National State, Cambridge: Cambridge University Press.

  • Roy, O. (1997), “Dans le pays ou existe un espace politique, on peut intégrerles islamistes au jeu démocratique”, Le Monde, 24.4.1997.

  • Sadiki, L. (2003), “Saudi Arabia: re-reading religion and politics in the wake of September 11”, in Akbarzadeh & Saeed (eds.), Islam and Political Legitimacy, London: Routledge Curzon, 29-49.

  • Said, E. W. (1986), “Foucault and the imagination of the power”, in D. C. Hoy (ed.), Foucault: A Critical Reader, Oxford and Cambridge, Mass.: Basil Blackwell, 149-55.

  • Said, E. W. (1995), Orientalism: Western Conceptions of the Orient, London, Penguin.

  • Sardar, Z. (2003), “The Ethnical Connection: Christian and Muslim Relations in the Postmodern Age”, in S. Inayatullah & G. Boxwell (eds.), Islam, Postmodernism and other Futures, London: Pluto Press.

  • Smith, A. D. (1986), The Ethnic Origins of Nations, Oxford: Blackwell.

  • Smith, W. C. (1978), The Meaning and End of Religion, London: SPCK.

  • Wilson, B. (1966), Religion in a Secular Society, London: Watts.

  • Wilson, B. (1982), Religion in Sociological Perspective, Oxford: Oxford University Press.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics